بی‌بی‌سی:
احمد زيدآبادی :

بنابر برخی خبرها ايران در پاسخ به پيشنهاد کشورهای ۱+۵ امکان تعليق غنی‌سازی اورانيوم از طريق مذاکره را رد نکرده است
در آستانه اتمام ضرب‌الاجل شورای امنيت سازمان ملل به جمهوری اسلامی در باره توقف غنی‌سازی اورانيوم، بحث تحريم اقتصادی ايران به يکی از موضوعات داغ بين‌المللی تبديل شده است.
کارشناسان در باره ميزان موفقيت آمريکا و متحدانش برای وضع تحريم‌های بين‌المللی عليه ايران از طريق شورای امنيت، هم نظر نيستند و بعضا نظرات متضادی را در اين باره مطرح می‌کنند.

برخی بر اين عقيده‌اند که روسيه و چين به دليل روابط اقتصادی پر سود خود با ايران، حاضر به همراهی با آمريکا برای تحريم اقتصادی ايران نيستند و همين مساله، تصويب هر نوع قطعنامه‌ای را که ناظر بر تحريم اقتصادی ايران باشد در شورای امنيت سازمان ملل با بن‌بست روبرو خواهد کرد.

کارشناسانی که چنين نظری دارند، پيش از اين نيز احتمال نمی‌دادند که چين و روسيه در شورای حکام آژانس بين‌المللی انرژی اتمی به قطعنامه مربوط به ارجاع پرونده ايران به شورای امنيت و يا قطعنامه ۱۶۹۶ شورای امنيت در باره لزوم توقف غنی‌سازی اورانيوم در ايران رای مثبت دهند.

در واقع، رفتار روسيه و چين در برابر پرونده هسته‌ای ايران نشان می‌دهد که اين دو قدرت جهانی، هر چند که پا به پای آمريکا حرکت نمی‌کنند، اما علاقه‌ای هم به سد کردن فعاليت‌های بين‌المللی برای توقف غنی‌سازی اورانيوم در ايران ندارند.

می‌توان گفت که روسيه و چين ترجيح می‌دهند که هر گونه برخورد با برنامه اتمی ايران از طريق سازمان ملل صورت گيرد، تا اين دو قدرت جهانی، از يک سو مانع سياست يکجانبه‌گرايی آمريکا شوند و از ديگر سو، نفوذ خود بر سير پرونده ايران را تا مراحل پايانی حفظ کنند.

با اين همه، آمريکا و متحدان آن در شورای امنيت برای جلب نظر روسيه و چين، ناچارند درخواست خود را برای وضع تحريم‌های شديد عليه ايران تعديل کنند و به فرمول بينابينی که مورد رضايت همه اعضای دائم شورای امنيت باشد، تن در دهند.

برای دستيابی به چنين فرمولی، نياز به رايزنی‌های طولانی و چانه‌زنی‌های دشوار بين اعضای شورای امنيت کاملا آشکار است و همين مساله به ايران فرصت خواهد داد تا به ديپلماسی خاص خود مبنی بر ايجاد شکاف در بين اعضای دائم شورای امنيت ادامه دهد.

در حقيقت ديپلماسی هسته‌ای ايران بر تلاش برای جلوگيری از اجماع جهانی بويژه در بين اعضای دائم شورای امنيت در باره برنامه اتمی اين کشور استوار است.

برخی خبرهای تاييد نشده، بيانگر آن است که ايران در پاسخ تفصيلی خود به پيشنهاد کشورهای ۱+۵ (پنج عضو ثابت شورای امنيت به اضافه آلمان) امکان تعليق غنی‌سازی اورانيوم از طريق مذاکره را رد نکرده است. هر چند که چنين پيشنهادی پاسخ مثبت به درخواست شورای امنيت برای تعليق عمليات غنی‌سازی اورانيوم، پيش از آغاز مذاکرات، تلقی نمی‌شود و از همين رو، با مخالفت آمريکا و متحدانش روبرو شده است، اما احتمالا برای ايجاد تزلزل در اراده کشورهايی مانند چين و روسيه که خواهان دادن فرصت بيشتری به ديپلماسی هستند، بی‌اثر نيست.

به هر حال، ماه آينده ميلادی برای برنامه اتمی ايران، ماه تعيين کننده‌ای است.

اگر در طول ماه سپتامبر، قطعنامه‌ای مبنی بر تحريم ديپلماتيک و اقتصادی ايران در شورای امنيت صادر شود، ديپلماسی ايران برای شکاف در بين اعضای قدرتمند جامعه بين‌المللی بر سر برنامه اتمی اين کشور، آشکارا شکست خورده و ناکام خواهد بود، اما اگر بحث بر سر تحريم ايران چنان به درازا بکشد که آمريکا از اقدام موثر شورای امنيت در برابر ايران نااميد شود و خود به همراه شرکايش، ائتلافی خارج از چارچوب سازمان ملل برای تحريم جمهوری اسلامی تشکيل دهد، در آن صورت می‌توان، ديپلماسی ايجاد شکاف را موفق ارزيابی کرد.

در صورت بروز چنين تحولی، جمهوری اسلامی می‌تواند بر عدم اجماع جهانی عليه خود تاکيد کند، اما واقعيت اين است که مقابله با تحريم‌های شديد يک ائتلاف خارج از سازمان ملل به رهبری آمريکا، ممکن است بسيار سخت‌تر از يک تحريم کم شدت از جانب شورای امنيت سازمان ملل باشد.