04.06.2003

رویتر : رفتار محتاط محافظه کاران در برابر آمریکا

پیک ایران:
خبرگزاری رویترز از تهران گزارش داد: منابع و تحلیلگران روز یکشنبه گفتند: محافظه کاران نوین در ایران در هفته‌های اخیر رویکردهای محتاطانه‌ای را نسبت به واشنگتن اتخاذ کرده‌اند تا تنش فزاینده میان ایران و آمریکا را مهار و آینده حاکمیت روحانیت را حفظ کنند.

گفته می‌شود، این گروه محافظه‌کار که به خاطر گفت‌وگوی برخی از محافل در آمریکا در خصوص تغییر رژیم ایران ترسیده و مضطرب شده‌اند، به اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهوری پیشین صاحب نفوذ کشور، نزدیک هستند.

این محافظه‌کاران نوین پرداختن به نگرانی‌های واشنگتن نسبت به تسلیحات هسته‌ای و تروریسم را پیشنهاد داده‌اند.

یک منبع که نخواست نامش فاش شود، گفت: محافظه‌کاران در برابر این پیشنهاد، از آمریکایی‌ها می‌خواهند که ایران را به عنوان یک بازیکن منطقه‌ای مهم به رسمیت بشناسد، نقش مثبتی را در امنیت منطقه ایفاد کند و بگذارند که ایران آنگونه که خود مناسب می‌داند، سیاست داخلی کشور را اداره کند.

در پی انقلاب اسلامی 1357 (1979)، واشنگتن روابط با تهران را قطع کرد، و ایران را به تلاش برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، پناه دادن به اعضای سازمان «القاعده»، تسلیح گروه‌هایی مانند «حزب‌الله» و دخالت در عراق پس از جنگ متهم می‌کند. اما ایران تمام این اتهامات را رد کرده است.

به گفته برخی تحلیلگران ایرانی، این ابتکار عمل محافظه کاران نوین در زمانی مطرح شده که به نظر می‌رسد نگرش و نحوه تفکر آمریکا در میان دو دیدگاه، یکی متعلق به جناح تندروهای موسوم به «بازها» در پنتاگون و دیگری متعلق به جناح میانه‌روهای موسوم به «کبوترها» در وزارت امور خارجه، قرار گرفته است.

«بازها» که آنان نیز به محافظه‌کاران نوین شهرت دارند، خواهان اتخاذ سیاستی سخت‌گیرانه برای بی‌ثبات کردن رهبری ایران هستند، در حالی که «کبوترها» در وزارت امور خارجه خواهان تداوم گفت‌وگو با ایران هستند.

تماس محدود واشنگتن با ایران و همچنین روابط دیپلماتیک گرم‌تر این کشور با اتحادیه اروپا، نه با محافظه‌کاران مخالف دولت ایران و گردآمده در اطراف آیت‌الله «علی خامنه‌ای» رهبر عالی کشور که با دولت اصلاح‌طلب «محمد خاتمی»، رئیس جمهوری، بوده است.

یک دیپلمات در تهران گفت: واشنگتن نسبت به حمایت بی‌حاصل از محافظه‌کاران بسیار نگران خواهد بود. آنها احساس می‌کنند که مردم ایران در اساس طرفدار آمریکا هستند و هرگونه معامله با محافظه‌کاران ایران خیانت خواهد بود.

مقام‌های دولت ایران که با مخالفت شدید محافظه‌کارانی روبرو هستند که نیروهای مسلح، قوه قضاییه، نهادهای قانون اساسی برخوردار از حق وتو را در کنترل دارند، تاکنون چندین بار برای بحث و تبادل نظر در مورد عراق و افغانستان، همسایگان ایران، با همتایان آمریکایی دیدار کرده‌اند.

در ماه جاری در پی اتهام‌های آمریکا به ایران مبنی بر آنکه اعضای ارشد سازمان القاعده حملات اخیر را از ایران طراحی کرده بودند، گفت‌وگوهای یاد شده به طور ناگهانی، متوقف شد.

دیپلمات یاد شده افزود: آنچه که محافظه‌کاران ایران به آمریکا می‌گویند این است که اصلاح‌طلبان تنها می‌توانند گفت‌وگوی تاکتیکی پیشنهاد کنند، اما ما می‌توانیم همکاری راهبردی با آمریکا را پیشنهاد دهیم و می‌توانیم آن را محقق سازیم.

یک منبع دیگر گفت: محافظه‌کاران نوین به گفته ما «بازاری‌ها» هستند که به معنای آن است که آنان چانه‌زنی و مذاکره را می‌دانند.

این منبع افزود: می‌توانم بگویم آنچه که محافظه‌کاران نوین در زمان حاضر در پی آنند، پیدا کردن کانالی برای مذاکره است.

مشاوران مستقر در لندن، در یک گزارش پژوهشی که ماه مه «اردیبهشت» منتشر شد، گفتند: برای محافظه‌کاران میانه رو پرداختن به درخواست‌های آمریکا از ایران در خصوص وضعیت هسته‌ای کشور، اتهامات حمایت از تروریسم، عدم حمایت از نیروها در لبنان آسان‌تر از تن دادن به اصلاحات داخل کشور است.

منابع گفتند در همایش اخیر آموزشی که در آتن با حضور نمایندگان آمریکایی و اسراییلی برگزار شد، این پیام محافظه‌کاران نوین توسط «محسن رضایی»، رئیس پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام، ارائه شد.

مجمع تشخیص مصلحت نظام به ریاست رفسنجانی یک نهاد قدرتمند با گرایش محافظه‌کارانه است که در مورد اختلاف نظرهای قانونی حکم می‌دهد.

رضایی همچنین در اظهاراتی علنی، پیشنهاد داده که ایران می‌تواند به طور مستقیم با واشنگتن وارد معامله شود.

وی در سخنانی که روز یکشنبه در یک روزنامه (چاپ تهران) منتشر شد، گفت: ایران در پرداختن به روابط با آمریکا نباید تنها تهدیدها را مورد توجه قرار دهد بلکه باید برای «فرصت‌ها» اهمیت قایل شود. به گفته تحلیلگران، تهدیدهای واشنگتن می‌تواند به طور فزاینده‌ای در ماه‌های آتی رنگ واقعیت به خود گیرد. اگر این تهدیدها به کار گرفته شود، آنگاه موضع شدیدتر آمریکا علیه ایران می‌تواند حمایت فعال از گروه‌های مخالف در تبعید از قبیل، گروه «مجاهدین خلق» (منافقین) مستقر در عراق و یا حتی حملانت نظامی به برخی از تأسیسات هسته‌ای ایران را شامل شود.

اما. برخی در واشنگتن نگران هستند که فشار بیش را حد آمریکا بر ایران می‌تواند توازن موجود را به نفع تندروها برهم زند.

از نظر تندروهای ایران هرگونه معامله با «شیطان بزرگ» حکم تکفیر دارد و آمریکا را با دشمن خطرناکی روبرو می‌کند که هیچگونه تماسی با آن ندارد.

«فلاینت لورث»، عضو پیشین شورای امنیت ملی آمریکا، که در همایش آتن شرکت کرده بود، از جمله افرادی است که هشدار می‌دهد شاید فرضیات مبتنی بر فرا رسیدن زمان مقتضی برای تغییر رژیم ایران. گزافه گویی باشد.

روزنامه‌ «کریستین ساینس مونیتور» به نقل از مقام یاد شده آمریکایی نوشت: آنچه که مرا نگران می‌کند این است که سیاست تغییر رژیم ایران در چارچوب زمانی که ما برای رسیدن به اهداف مورد نظرمان تعیین کرده‌ایم، از جمله توقف توانمندی‌ ایران برای ساخت تسلیحات هسته‌ای، ممکن است ناکار‌آمد باشد.

این مقام گفت: گفت‌وگوی راهبردی فراگیر فرصت بهتری است اما من فردی را در دولت آمریکا نمی‌بینم که به تحقق این خواسته تمایل داشته باشد.

پیام برای این مطلب مسدود شده.

Free Blog Themes and Blog Templates