پیک ایران:
روزنت “روز”، کوروش سلیمی : پرونده قتل مهمانداری که نه سال پیش با اصرار و دخالت مقامات امنیتی بسته شد، با تصمیم یک قاضی دادگستری بار دیگر گشوده شده است. این کار، موضوع بحث ها و گفتگوهایی درباره علت این تصمیم گیری شده که با توجه به بازگشت گروه های قدیمی وزارت اطلاعات به کار، دامنه شایعات را گسترده تر ساخته است.
دو روز پیش روزنامه اعتماد خبر داد که قاضی زمانی علویجه رییس شعبه جنائی 1157 تهران یک پرونده را میان پرونده های راکد بود بیرون کشیده و از پلیس خواسته تحقیقات تازه ای را در این باره شروع کند. خبر منتشر شده درباره علت بازگشائی پرونده ساکت است و تنها تاکید دارد که قاضی شعبه جنائی با دیدن پرونده ای که در بایگانی راکد بود دستور داده است که تحقیقات پلیسی تازه ای درباره آن شروع شود.

سابقه موضوع

فاطمه قائم مقامی سرمیهماندار هواپیمائی جمهوری اسلامی بود که پنج ماه بعد از آغاز به کار دولت خاتمی جنازه وی در اتومبیلش در خیابان پاسداران، در مکانی نه چندان دور از یکی از مراکز وزارت اطلاعات و کوی مدیران آن وزارت خانه پیدا شد که گلوله ای به سرش خورده شده بود. همزمانی این حادثه با فتل های زنجیره ای، ذهن ها را به همان جائی رهنمون کرد که با اعلام قتل پروانه و داریوش فروهر – اولین برگ از پرونده قتل های زنجیره ای – همه متوجه آن جا شده بودند. چنان که دو هفته بعد با صدور اعلامیه وزارت اطلاعات که خبر از دست داشتن خودسرانه ماموران سابق این وزارت خانه در قتل ها میداد، این شایعات و گمانه زنی ها تقویت شد.
اولین بار اکبر گنجی در روزنامه صبح امروز ماجرای قتل فاطمه قائم مقامی را باز گفت و بر پرونده ای نورتاباند که از سوی مقامات مختلف کوشش می شد تا موضوعی عادی و احتمالا اختلاف خانوادگی جلوه داده شود. چنان که کوشش می شد تا از قتل پیروز دوانی و مجید شریف هم سخنی به میان نیاید و پرونده به چهار قتل معروف – پروانه و داریوش فروهر، محمد مختاری و جعفر پوینده – محدود بماند. در آن زمان کوشش های اکبر گنجی و عمادالدین باقی در روزنامه صبح امروز، بخش های دیگری از پرونده های اطلاعاتی را گشود و چنان که گنجی نوشته بود نوری به “تاریکخانه اشباح” انداخت. این سری افشاگری ها که با خودکشی سعید امامی قائم مقام سابق وزارت اطلاعات و متهم ردیف یک پرونده نظر افکارعمومی را به خود جلب کرده بود با مخالفت مقام های مملکتی همراه شد و سرانجام به ترور سعید حجاریان و زندانی شدن گنجی و باقی و سرانجام توقیف صبح امروز و روزنامه های دیگر انجامید.
در جریان پی گیری های مطبوعاتی پرونده قتل های زنجیره ای در 9 سال پیش، برخی روزنامه نگاران به قتل رساندن فاطمه قائم مقامی را ناشی از اطلاعاتی دانستند که این مهماندار هواپیما از برخی اعمال غیرقانونی مقامات اطلاعاتی داشته است. در همان زمان اکبر گنجی در مقاله ای نوشت: “پرونده قتل سیامک سنجری و فاطمه قائم مقامی را دنبال کنید تا به شاه کلید برسید. قتل آنان مشکل شخصی شاه کلید بودند و شاه کلید مجبور شد آنها را از میان بردارد.” گنجی در جایی دیگر با صراحت بیشتری به موضوع پرداخت: “آقای فلاحیان قبل از پاسخگویی درباره قتل های زنجیره ای باید به پرسش های شهروندان در خصوص قتل خانم فاطمه قائم مقامی و سیامک سنجری پاسخ گوید.”
روزنامه زن که همزمان با افشای قتل های زنجیره ای توسط فائزه هاشمی در تهران منتشر می شد، در همان زمان نوشت: “همسر فاطمه قائم مقامی به کمیته پیگیری قتل ها احضار و ماجرای قتل به وی اطلاع داده می شود، اما از وی می خواهند که برای ممانعت از فرار قاتلان موضوع را با مطبوعات در میان نگذارد.”
با این همه مقامات قضایی در سال 76 و 77 تنها به احضار و بازجویی از برخی افراد پرداختند و هرگز مقامات اطلاعاتی سابق را به دادگاه فرا نخواندند. پرونده قتل فاطمه قائم مقامی مدتی بعد، همزمان با سرکوب مطبوعات و انداختن اکبرگنجی به زندان به بایگانی سپرده شد.

تحقیقاتی که “به زودی اغاز خواهد شد”

حالا و 9 سال بعد از به قتل رسیدن قائم مقامی، و با تغییر قاضی شعبه مربوطه، شعبه‌ 1157 دادگاه‌ جنایی‌ تهران، قاضی زمانی علویجه باردیگر از بازگشایی این پرونده جنجالی خبر داده است. قاضی‌ زمانی‌ علویجه‌ در رابطه‌ با این‌ پرونده‌ گفته است: “با توجه‌ به‌ آنچه‌ در این‌ پرونده‌ آمده‌ ظاهرا مقتول‌ دارای‌ برخی‌ مشکلات‌ بوده‌ که‌ این‌ می‌تواند عاملی‌ برای‌ قتل‌ باشد. در آن‌ زمان‌ قاضی‌ وقت‌ در این‌ پرونده‌ افراد زیادی‌ را بازداشت‌ و از آنها تحقیق‌ کرده‌ اما سرنخی‌ پیدا نشد.”
قاضی تاکید کرده: “با توجه‌ به‌ گذشت‌ 9 سال‌ از این‌ قتل‌ این‌ بار دستور داده‌ام‌ تا اولا پلیس‌ آگاهی‌ تمام‌ اطلاعات‌ و جزییات‌ قتل‌های‌ مشابهی‌ را که‌ در محدوده‌ زمانی‌ سال‌ 75 و 76 در تهران‌ اتفاق‌ افتاده‌ است‌ و قربانیان‌ آنها زنان‌ تنها بوده‌اند برایم‌ جمع‌آوری‌ کند تا با مطالعه‌ آن‌ پرونده‌ها معلوم‌ شود آیا شباهت‌ یا ارتباطی‌ بین‌ این‌ قتل‌ها که‌ تا الان‌ مشخص شده‌ 5 قتل‌ بوده‌ است‌، وجود دارد یا خیر. همچنین‌ تحقیق‌ از دوستان‌، خانواده‌، همکاران‌ و کسانی‌ که‌ به‌ نوعی‌ با این‌ زن‌ در ارتباط‌ بوده‌اند بزودی‌ آغاز خواهد شد.”
قاضی‌ زمانی‌ علویجه‌ افزوده: “قتل‌ این‌ سرمیهماندار 43 ساله‌ هواپیما که‌ در زمان‌ خود سروصدای‌ زیادی‌ به‌ پا کرد با شروع‌ دوباره‌ تحقیقات‌ تحت‌ رسیدگی‌ قرار خواهد گرفت‌ تا عامل‌ یا عاملان‌ آن‌ شناسایی‌ و انگیزه‌ آنها از این‌ جنایت کشف شود.”
همزمان با انتشار این خبر سئوالاتی در محافل سیاسی و قضائی تهران مطرح شده است. این که کدام ضرورت باعث شده تا پرونده خاک خورده قتل در این مقطع زمانی بازگشایی شود؟ آیا قرار است سایر پرونده هائی که بسته مانده از جمله قتل های قم و مشهد و زاهدان و اصفهان، و موارد معروفی مانند قتل پیروز دوانی، زال زاده، مجید شریف، احمد میرعلائی هم گشوده شود؟ در حالی که متهمان اصلی پرونده قتل های اطلاعاتی اینک از زندان آزاد شده و بعضی از آن ها همزمان با وزارت محسنی اژه ای به کار برگشته اند، آیا تحقیقاتی که آغاز شده به تصمیم عادی یک قاضی جنائی محدود است؟
برخی کارشناسان معتقدند که نمی توان ماجرای رسیدگی مجدد به پرونده قتل قائم مقامی را ساده انگاشت و از جمله اعمال عادی قوه قضاییه تلقی کرد. باید منتظر ماند و حاصل کار را دید تا معلوم شود که منظور از این بازگشائی چیست؟ آیا افراد تازه ای دستگیر و یا تبرئه می شوند؟ آیا مدیران دوران وزارت علی فلاحیان با این عمل قضائی موافقت دارند و یا با آن مخالفند؟ …