پیک ایران:

رگنوم: آقای علیزاده، نظر شما درباره وقایع اخیر آذربایجان ایران که به دنبال انتشار کاریکاتور ضد آذری روزنامه ایران در روز 12 می، به وقوع پیوست، چیست؟
می دانید که من موقع اظهار عقیده در چنین مواردی، بسیار محتاطانه عمل می کنم. همانطور که می دانید، ایران در حال حاضر درگیر برخورد جدی با آمریکا است. هر دو طرف درگیر جنگ رسانه ای هستند و آمریکا کنترل بیشتری روی رسانه های دنیا دارد تا ایران. من فکر می کنم هر دو خبری که درمورد ایران منتشر شده – اینکه ایران کنترل اوضاع را بدست گرفته و خبر دیگر که ایران درآستانه انقلاب داخلی است- اصلا به حقیقت نزدیک نیست. باید گفت که ایران در شرایطی است که نه در آرامش کامل به سر می رود و نه در آستانه انقلاب است. بدون شک مقامات ایرانی آنقدر قوی هستند که بتوانند در مقابل هر انقلابی بیایستند. من شخصا مخالف جدی هرنوع انقلابی در ایران هستم و به شدت از تحول های تدریجی اجتماعی حمایت می کنم. متاسفم که مقامات ایران همچنان در ایجاد اصلاحات ناکام مانده اند و همین مسئله باعث بالا گرفتن تنش در کشور می شود.

رگنوم: منظور شما این است تغییرات تدریجی در ایران حتی در این جامعه بسته امکان پذیر است ؟ اما در این مورد خاص چنین امکانی وجود ندارد؟
چرا که نه؟ جوامع بسته هم می توانند تا حد مشخصی باز بشوند. کافی است یاد بیاورید که در زمان محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران، گرایش های لیبرال بوجود آمدند. و ظهور احمدی نژاد اولترا محافظه کار، دقیقا واکنش گروه اسلامگرایان محافظه کار به این گرایش های لیبرالیستی بود. آنها می ترسیدند که تغییرات واقعی بوجود بیاید و به همین دلیل ورق را برگرداندند. اصلا جای تعجب نیست که مردم حالا از طریق مناقشات قومی واکنش نشان بدهند.

رگنوم: شما چرا فکر می کنید که ارتش و نیروهای نظامی مقامات ایران برای جلوگیری از هرگونه تغییر که برای شان خوش آیند نیست، کافی است؟
برای این حرف، دو دلیل دارم. اول اینکه، نکته کلیدی که جامعه ایران را به هم پیوند می دهد، اسلام است و دوم اینکه، حکومت ایران امروز به دست سختگیرترین و زورگوترین حکومت است که تمام نیروهای لازم را در اختیار دارد و عواقب همه چیز را به عهده می گیرد.

رگنوم: این حرف به این معناست که وقایع اخیر برای آذری ها عواقبی در پی خواهد داشت…
فراموش نکنیم که تبریز، شهری که آشوب ها از آنجا آغاز شد، اهمیت خیلی زیادی دارد. این شهر مثل تهران با قدرت عظیم اقتصادی و جمعیتی، نیست. اینکه مقامات ایرانی چگونه از توانایی های عظیمی که در اختیارشان هست، استفاده می کنند و اینکه چطور از پس این مناقشات بر خواهند آمد، مورد سووال است. من عقیده دارم که قدم های اولیه دولت، صحیح برداشته شد. آنها متوجه خواسته های دانشجویان تبریزی شدند و روزنامه ای که در آن به آذری ها توهین شده بود، توقیف و سردبیر و کارمندی که کاریکاتور را کشیده بود را بازداشت کردند. این اقداماتی بود که برای آرام کردن مردم، انجام شد، و حالا اگر کسی بخواهد از آب گل آلود ماهی بگیرد، سرکوب خواهد شد – سرکوب در چنین حکومتی اجتناب ناپذیر است- یا، دستکم اعتراض ها باید مدنی تر باشند و مکانیسم تخریبی نداشته باشند.

رگنوم: می توانید مثالی بزنید؟
بله، می توانم. حدود چهار سال پیش، در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی، حدود پنجاه نفر از دانشجویان دانشگاه تهران به خیابان رفتند و خواستار اصلاحات آزادیخواهانه بودند که این تعداد تبدیل به صدهزار نفر شد. اسلامگرایان در جواب، نیم میلیون ازطرفدارانشان را به خیابان ها ریختند. تا آنجا که من می دانم، چند میلیون آذری در تهران که یک پایتخت چند فرهنگی است، زندگی می کنند و کاملا در جامعه تهران، غرق شده و نشانه های قومی خود را از دست داده اند. گمان نمی کنم چنین جمعیتی به خیابان های تهران بریزند و از دولت بخواهند که زبانی را که خودشان هم بخشی از آن را فراموش کرده اند، به رسمیت بشناسد.

نکته مهم دیگر این است که افراد بسیاری در باکو، فراموش کرده اند که ایران را علی خامنه ای که خودش آذری است، رهبری می کند. آذری های زیادی در ایران در راس قدرت هستند. قرن هاست که آذری ها یکی از دو نیروی کلیدی هستند که دولت هایی را که در ایران روی کار می آیند، تضمین می کنند. هر شهروند عادی به این نکته واقف است. بنابراین، کسی که در این مورد نظر می دهد، یا باید در این مورد کاملا مطمئن باشد یا اشتباهات زیادی در ارزیابی ها و بخصوص در رسانه ها مرتکب خواهد شد.

منبع: رگنوم، آژانس خبری روسیه، 31 می 2006
از : روزنت “روز ”