فارس: محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش اخیر خود درباره مسئله هسته‌ای ایران را شب گذشته به اعضای شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کرد.

به گزارش فارس، متن کامل این گزارش بدین شرح است:
اجرای پادمانهای پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیر کل
1. نشست شورای حکام از دوم تا چهارم فوریه 2006 به منظور بحث درباره اجرای توافق بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس برای اجرای پادمانها در ارتباط با پیمان منع گسترش تسلیحات هتسه‌ای برگزار شد. این نشست در پاسخ به اظهارات ایران مبنی بر تصمیمش برای ازسرگیری فعالیتهای تحقیق و توسعه درباره برنامه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای از نهم ژانویه 2006 برگزار شد که به عنوان بخشی از تعلیق داوطلبانه و غیرالزام‌آور حقوقی این کشور به حال تعلیق درآمده بود.
2. در چهارم فوریه 2006، شورای حکام قطعنامه‌ای را تصویب کرد (GOV/2006/14) که در بند اول آن تاکید شده مسائل باقیمانده در صورتی می‌تواند به بهترین وجه حل شده و اعتماد به ماهیت کاملا صلح‌آمیز برنامه ایران ایجاد شود که ایران به درخواست‌ها برای اقدامات اعتمادساز که شورای حکام آن را از ایران درخواست کرده است، پاسخ مثبت دهد و در این زمینه برای ایران ضروری است که:
0 تعلیق مداوم و کامل همه فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی و بازفرآوری شامل تحقیق و توسعه را به حال تعلیق درآورد و این مسئله مورد تایید آژانس قرار گیرد؛
0 در ساخت رآکتور تحقیقاتی که با آب سنگین تعدیل شده تجدید نظر کند؛
0 پروتکل الحاقی را تصویب و به طور کامل اجرا کند؛
0 در حالی که روند تصویب انجام می‌شود، به عمل به مفاد پروتکل الحاقی ادامه دهد که ایران 18 دسامبر 2003 آن را امضا کرد؛
0 اقدامات شفاف‌سازی مورد درخواست مدیر کل که در GOV/2006/67 به آن اشاره شده و فراتر از درخواست‌های رسمی توافق پادمانی و پروتکل الحاقی است انجام دهد که شامل دسترسی به افراد، اسناد مربوط به تهیه، تجهیزات با مصرف دوگانه، کارگاههای ویژه نظامی و تحقیق و توسعه می‌شود و آژانس ممکن است برای تحقیقات مداوم خود به آن نیاز داشته باشد.
3. همانطور که در بند دوم آن قطعنامه از سوی شورای حکام در چهارم فوریه 2006 درخواست شده، مدیر کل به شورای امنیت سازمان ملل گزارش کرده است که گامهای تعیین شده در بند یک قطعنامه از سوی شورای حکام برای ایران ضروری شناخته شده و همه گزارشهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و قطعنامه‌های مورد تصویب مربوط به این مسئله را به شورای امنیت گزارش کرده است.
4. در بند هشتم GOV/2006/14، شورای حکام همچنین از مدیر کل خواست اجرای آن قطعنامه و قطعنامه‌های پیشین را به نشست عادی بعدی شورای حکام برای بررسی گزارش کند و پس از آن به سرعت آن را به همراه هر قطعنامه‌ای از نشست ماه مارس به شورای امنیت گزارش کند.
5. این گزارش در پاسخ به درخواست بند هشتم GOV/2006/14 به شورای حکام ارائه می‌شود. این گزارش، به روز شده تحولاتی است که از نوامبر 2005 تاکنون رخ داده و به روز شده ارزیابی کلی سپتامبر 2005 آژانس در ارتباط با اجرای توافق پادمانی ان‌پی‌تی در ایران و راستی‌آزمایی آژانس از تعلیق داوطلبانه فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی و بازفرآوری ایران است.

A. تحولات از نوامبر 2005
A.1. برنامه غنی‌سازی
6. همانطور که در گزارش 18 نوامبر 2005 (GOV/2005/87) مدیر کل آمده، در نشست‌هایی که در اکتبر و نوامبر 2005 صورت گرفت آژانس از ایران خواست اطلاعات بیشتری را درباره جنبه‌های خاص برنامه غنی‌سازیش ارائه دهد. پاسخ به برخی از این درخواست‌ها در بحث‌هایی که در تهران از 25 تا 29 ژانویه 2006 بین مقامات ایرانی و یک گروه آژانس به ریاست معاون مدیر کل در امور پادمانها صورت گرفت، ارائه شد. یک گروه دیگر آژانس نیز از 12 تا 14 فوریه 2006 به منظور بحث بیشتر علاوه بر مسائل باقیمانده مربوط به غنی‌سازی اورانیوم و آزمایشهای پلوتونیم به این سفر اقدام کردند. روز 26 فوریه 2006، معاون مدیر کل بار دیگر به ایران سفر کرد تا درباره مسائل مربوط به مرکز تحقیقات فیزیک و پروژه موسوم به نمک سبز بحث کند.
A.1.1. آلودگی
7. آژانس به عنوان بخشی از ارزیابیش از صحت و کامل بودن اظهارات ایران درباره فعالیت‌های غنی‌سازیش، در حال تحقیق از منابع ذرات اورانیوم غنی‌شده با درجه پایین و برخی ذرات اورانیوم غنی‌شده با درجه بالا است که در مکانهایی در ایران یافت شده و این کشور اعلام کرده که قطعات سانتریفوژ در آن تولید شده، استفاده شده یا انبار شده است.
8. همانطور که در نوامبر 2005 توسط مدیر کل گزارش شده، تحلیل نمونه‌های محیطی جمع‌آوری شده در یکی از کشورهای عضو آژانس که به گفته ایران قطعات سانتریفوژ در آن توسط شبکه تهیه در اواسط دهه 1990 پیش از انتقال به ایران انبار شده بود، هیچ اثری از مواد هسته‌ای نشان نداد. به طور مثال این مسئله را می‌توان با این حقیقت توضیح داد که صاحبان این مکانهای انبار تغییر کرده و در دهه گذشته نوسازی شده است و بیشتر قطعات در بسته‌بندی اصلی خود انبار شده است.
9. برای درک بیشتر منبع برخی از آلودگی‌هایی که در ایران کشف شده، آژانس در دسامبر 2005 یک دستگاه سانتریفوژ را گرفت که توسط یکی از اعضای آژانس از شبکه تهیه، دریافت شده بود. نتایج تحلیل این نمونه‌ها به همراه دیگر یافته‌ها از اظهارات ایران درباره منشاء خارجی بیشتر آلودگی‌های ذرات اورانیوم با غنای بالا حمایت می‌کند. اگرچه منبع برخی از ذرات اورانیوم با غنای بالا و پایین هنوز باید بررسی شود. آژانس در انتظار اطلاعات بیشتر از سوی یکی دیگر از کشورهای عضو است که این قطعات آلوده از آن وارد شده است.
10.با توجه به این حقیقت که نتیجه‌گیری قطعی با توجه به منبع همه آلودگی‌ها دشوار است، پیشرفت درباره میزان و گاه‌شمار وقایع مربوط به آزمایشهای ایران با UF6 در برنامه غنی‌سازی سانتریفوژش ضروری است.
A.1.2. دستیابی به فناوری سانتریفوژ P-1
11. همانطور که در گذشته به شورای حکام آژانس گزارش شده، ایران در ژانویه 2005 نسخه‌ای از یک سند یک صفحه‌ای دست نویس را به آژانس نشان داد که در آن پیشنهادی به ایران در سال 1987 توسط یک دلال خارجی مطرح شده بود. این سند درباره تولید احتمالی یک سانتریفوژ مونتاژ نشده (شامل طرح، توضیحات و خصوصیات تولید سانتریفوژ)بود. طرح‌ها، خصوصیات و ارزیابی‌ها از یک «مرکز کامل»؛ و مواد مورد نیاز برای دو هزار دستگاه سانتریفوژ. این سند همچنین به این مسائل اشاره کرده بود: تجهیزات الکتریکی و تخلیه هوای یدکی؛ گروهی کامل از تجهیزات کارگاهی برای حمایت الکترونیکی، الکتریکی و مکانیکی؛ و تبدیل دوباره اورانیوم و تواناییهای مربوط به ریخته‌گری. ایران درخواست آژانس برای دریافت نسخه‌ای از این سند یک صفحه‌ای را رد کرد.
12. روز 25 ژانویه 2006، ایران تاکید کرد این سند تنها دلیل مستند باقیمانده مربوط به محتوا و میزان پیشنهاد 1987 است که این مسئله به ماهیت سری برنامه و روش مدیریت سازمان انرژی اتمی ایران در آن زمان افزود. ایران اعلام کرد هیچ سند مکتوب دیگری مانند زمان‌های انجام دیدار، اسناد دولتی، گزارشها، کتابچه‌های شخصی یا موارد مشابه برای اثبات گفته‌هایش درباره این پیشنهاد وجود ندارد.
13. ایران اعلام کرد تنها برخی تجهیزات یک یا دو سانتریفوژ مونتاژ نشده و طرح‌ها و توضیحات آن توسط این شبکه منتقل شده اما تعدادی از دیگر اقلام این تجهیزات که در این سند به آن اشاره شده به طور مستقیم از دیگر تهیه‌کنندگان خریداری شده است.
14- در طول دیدار آژانس از ایران از 12 الی 14 فوریه 2006 ایران برخی توضیحات را برای حمایت از اسناد و مدارک ارایه شده قبلی به آژانس در اختیار آژانس قرار داد که مربوط به موادی می‌شد که در اختیار این کشور قرار گرفته بود. تهران همچنین اسناد مربوط به تحویل اکثر موادی را که دریافت کرده بود و گفته می‌شود بطور مستقیم توسط ایران از دیگر تامین کنندگان خریداری شده است، قرار داد تا اظهارات تهران را مبنی بر نحوه دستیابی به این مواد را تایید کند.
15- همانگونه که به شورای حکام گزارش شده است بنا بر اظهارات ایران تماسی میان این کشور با شبکه هسته‌ای بین سال‌های 1987 و اواسط 1993 وجود نداشته است. بیانیه‌ای که از سوی ایران و دیگر اعضای مهم شبکه درباره تحولات منتهی به اواسط 1990 همچنان در تضاد با یکدیگر است. در این رابطه از ایران خواسته شده است که توضیحات بیشتری درباره زمان‌بندی و هدف سفری که توسط اعضای سازمان انرژی اتمی ایران در اواسط دهه 1990 انجام شده است،‌ ارایه کند.
16- ایران اعلام کرده که نمی‌تواند مستندات و اطلاعات مربوط به نشستی که در آن 500 دستگاه سانتریفوژ از نوع P1 در اواسط 1990 خریداری شد ارایه کند و آژانس همچنان منتظر است که توضیحات و زمان انتقال قطعات به آن ارایه شود.
17- در طول دیدار 12 الی 14 فوریه آژانس از ایران اطلاعات بیشتری مربوط به این سفر اواسط 1990 و زمان‌بندی انتقال این مواد در اختیار آژانس قرار نگرفت. اما ایران موافقت کرد که کتباً توضیحات بیشتری درباره موضوعات اخیر به آژانس ارایه کند.
A-13- اکتساب فن‌آوری‌های سانتریفیوژ‌های P2
18- ایران همچنان اصرار دارد که در نتیجه مذاکراتی که در اواسط 1990 با واسطه‌ها انجام داده است این واسطه‌ها تنها طرح‌هایی از سانتریفوژ‌های P2 در اختیار این کشور قرار دادند و حمایت خاص دیگری ارایه نکردند و هیچ دستگاه سانتریفوژ‌ی از سوی واسطه‌های به همراه طرح‌ها ارایه نشده است. ایران همچنان اصرار دارد که هیچ فعالیتی در بین سال‌های 1995 الی 2002 روی سانتریفوژ‌های P2 انجام نداده است و حتی در طول این دوره زمانی به هیچ عنوان درباره این سانتریفوژ‌ها با واسطه‌ها صحبت هم نکرده است و حرفی از در اختیار قرار گرفتن این سانتریفوژها به میان نیامده است.
با توجه به اطلاعاتی که در اختیار آژانس قرار گرفته است امکان ارایه این سانتریفوژ‌ها به ایران در طول این مدت زمانی وجود دارد و این اطلاعات در اختیار تهران نیز قرار گرفته است و ایران در نوامبر 2005 بار دیگر از آژانس خواست به آن فرصت دهد تا درباره امکان تحویل سانتریفوژهای P1و P2 پس از سال 1995 بار دیگر تحقیق کند. ایران در دیدار 12 الی 14 فوریه آژانس از این کشور تاکید کرد چنین دستگاه‌هایی به هیچ عنوان به آن تحویل داده نشده‌اند.
19- در ارتباط با فعالیت‌های مربوط به تحقیق و توسعه روی طرح سانتریفیوژ P2 که ایران اعلام کرده توسط یک پیمانکار از اوایل سال 2002 و ژوئیه 2003 انجام شده،‌ ایران تایید کرده این پیمانکار قطعاتی را چون مگنت‌هایی دریافت و خریداری کرده که برای P2 مناسب بودند. ایران در دیدار اواسط فوریه 2006 آژانس از این کشور برخی از توضیحات اضافه‌ای درباره مگنت‌های P2 در اختیار آژانس قرار داد و تصریح کرد که تنها تعداد اندکی از مگنت‌ها به این کشور ارایه شده است. ایران در پاسخ به درخواست آژانس درباره
تحقیقات این کشور درباره امکان تحویل تعداد 900 قطعه مگنت از یک شرکت خارجی در اواسط 2003 تاکید کرد که هرگز این مگنت‌ها را سفارش نداده و یا دریافت نکرده است.
A-2- فلز اورانیوم
20- همانگونه که در گزارش ماه نوامبر 2005 مدیر آژانس به شورای حکام آمده است در میان اسنادی که توسط ایران به آژانس درباره طرح‌ها،‌ مشخصات و مستنداتی از سوی واسطه‌ها در ارتباط با سانتریفوژهای غنی‌سازی ارایه شده است، سندی 15 صفحه‌ای قرار دارد که روند احیای گاز UF6 به فلز اورانیوم در ابعاد اندک و ریخته‌گری اورانیوم غنی‌شده و تهی شده و تبدیل آن به نیم‌کره را نشان می‌دهد و از بخش‌های تولید سلاح هسته‌ای است.
به هر حال در این اسناد ابعاد و دیگر مشخصات قطعات مربوط به این بخش وجود ندارد. بنا بر اعلام ایران این اسناد از سوی شبکه تهیه کننده در اختیار این کشور قرار گرفته و به درخواست سازمان انرژی اتمی ایران نبوده است اما این سازمان قادر نبوده که زمان دریافت این اسناد را اعلام دارد.
ایران به درخواست آژانس برای ارایه نسخه‌ای از این اسناد عمل نکرده است اما به آژانس اجازه داد در دیدار ژانویه 2006 خود از تهران بار دیگر این اسناد را بررسی کرده و تحت مهر و موم آژانس قرار گیرد. آژانس در دیداری که در اواسط فوریه 2006 از ایران داشته است نسخه‌ای از این اسناد را به منظور تکمیل ارزیابی‌ها درخواست کرد که ایران بار دیگر از ارایه آن خودداری کرد.
21- همانگونه که در گزارش مدیر کل در نوامبر 2004 ارایه شده است ایران در طول دوره زمانی میان 1995 الی 2000 یک سری از آزمایشها را برای تولید فلز اورانیوم از گاز UF4 انجام داد. بنا بر نتایج بازرسی‌های آژانس، معلوم شد که انگیزه ایران برای انجام آزمایشها مربوط به احیا یا همان فشرده‌سازی اورانیوم در ابتدا تولید فلز اورانیوم لازم برای برنامه لیزر آن و پس از آن توسعه روند جایگزین برای تاسیسات تبدیل اورانیوم UCF بود. با وجود آن که ایران تلاشی اندکی برای ریخته‌گری و تراشکاری انجام داده است اما به نظر می‌رسد در آزمایشهای مربوط به احیاء و یا ریخته‌گری و تراشکاری از الگویی که در این اسناد 15 صفحه‌ای ارایه شده است، پیروی نشده است.
22- اگر چه هیچ نشانه‌ای درباره استفاده عملی ایران از این اسناد وجود ندارد اما وجود آن در ایران جای نگرانی دارد. آن مربوط به تبدیل مجدد اورانیوم و ریخته‌گری است که بخشی از پیشنهادی است که در ابتدا توسط واسطه‌ها در سال 1987 به ایران پیشنهاد شده بود اما به گفته ایران هیچکدام از این پیشنهادها دنبال نشد. به هر حال آژانس از این امر آگاهی دارد که واسطه‌ها، این اسناد بعلاوه دیگر اسناد را در اختیار دارند که آژانس در یکی دیگر از کشورهای عضو خود مشاهده کرده است. بنابراین، ضروری است که ابعاد کامل پیشنهادی که در سال 1987 به ایران ارایه شده، مشخص شود.
A-3- آزمایشهای پلوتونیوم
23- همانطور که پیش از این نیز اعلام شد، آژانس مشغول پیگیری اطلاعاتی بوده که از سوی ایران درباره آزمایشهای مربوط به جداسازی پلوتونیوم ارایه شده بود.
24- به منظور روشن کردن اختلافات میان یافته‌های آژانس و اظهارات اعلام شده از سوی ایران تعدادی از دیسک‌‌های پلوتونیوم به مقر آژانس در وین آورده شد تا تجزیه و تجلیل بیشتری بر آن انجام گیرد و ترکیب دقیق ایزوتوپ پلوتونیوم آن مشخص شود. تحلیل‌های آژانس نشان داد که میزان ایزوتوپ Pu-240 اندازه‌گیری شده در هشت دیسک بسیاری پایین‌تر از میزان ایزوتوپ Pu-240 محلول پلوتونیومی است که این دیسک‌ها به آن آغشته بوده است.
25- در اوت 2005 آژانس راستی‌آزمایی‌های مفصلی از نمونه‌های UO2 تحت تابش انجام داد که در مخزن‌های ایران انبار شده بود. نتایج این تحلیل‌ها بر اندازه‌ها نشان داد که روند تابش طولانی‌تر از زمانی است که ایران اعلام کرده است.
26- در 6 فوریه 2006 نیز آژانس خلاصه گزارشی درباره نتایج تحلیل آژانس از همه داده‌های و اطلاعات جمع‌آوری شده به ایران ارایه کرد که مشابه داده‌هایی بود که در آن خواستار توضیحات بیشتر درباره تناقض‌ها شده بود. آژانس در دیدار 12 الی 14 فوریه سال 2006 از ایران با مقامات این کشور دیدار کرد و درباره یافته‌های خود مباحثه کرد. درطول این مذاکرات ایران موافقت کرد که این توضیحات را ارایه کند و در نامه‌ای به تاریخ 15 فوریه 2006، ایران توضیحاتی درباره موضوعاتی که در پاراگراف 25 به آن اشاره شده ارایه کرد و آژانس اکنون مشغول ارزیابی این توضیحات است.
A-4- دیگر موضوعات مربوط به اجرا
27- هیچ تحول جدیدی در گزارش مربوط به فعالیت‌های استخراج اورانیوم ایران و یا فعالیت‌های مربوط به پلوتونیوم و برلیوم ایجاد نشده است و آژانس همچنان مشغول بررسی این امر است.
28- در 19 فوریه 2006 آژانس از راکتور تحقیقات هسته ای این کشور در اراک دیدار کرد و راستی‌آزمایی درباره اطلاعات مربوط به طراحی را انجام داد و تایید کرد که کارهای عمرانی مربوط به این مرکز همچنان ادامه دارد. به هر حال بنا به گفته ایران زمان آماده به کار این راکتور احتمالا تا سال 2011 به تعویق افتاده است.
29- در 9 اکتبر 2005 آژانس همچنین راستی‌آزمایی مربوط به طراحی را در دیدار از کارخانه تولید مرکز هسته‌‌ای در اصفهان انجام داد. کارهای عمرانی در این مرکز نیز همچنان در جریان است. آژانس زمان آماده به کار را همانگونه که در اطلاعات ایران آمده است 2007 اعلام کرده است و احتمال تعویق آن وجود دارد.
A-5- اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی
30- ایران بنا بر توافق پادمان امکان دسترسی آژانس را بنا بر درخواست آژانس تسهیل کرده است و تا 6 فوریه 2006 پروتکل الحاقی را به مرحله اجرا گذاشت. که از جمله آن می‌توان به دستیابی به اماکن و موارد درخواستی به ترتیب زمانی مشخص اشاره کرد. از نوامبر 2005 آژانس امکان دسترسی تکمیلی به سه مکان را انجام داد.
31- در 6 فوریه 2006 ایران به اطلاع آژانس رساند که
1- همانگونه که در پاراگراف 7 از گزارش اجرای پادمان معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (INFCIRC-666) از سوی ایران ذکر شده است، از زمان این نامه تعهد ما به اجرای قوانین پادمان تنها بر اساس توافق پادمان میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس خواهد بود.(INFCIRC-214)
2- از زمان این نامه، همه فعالیت‌های داوطلبانه غیرالزام‌آور از جمل رعایت پروتکل الحاقی و حتی فراتر از آن نیز به حال تعلیق در می‌آید.
بنابراین، بنا بر مطالب فوق اجرای تدابیر زیر از سوی آژانس درخواست می‌شود:
الف) حضور بازرسان آژانس در جمهوری اسلامی ایران به منظور راستی‌آزمایی فعالیت‌ها، تنها باید بر اساس توافق پادمان برنامه‌ریزی شوند.
ب) همه محدودیت‌ها و اقدامات نظارتی آژانس که فراتر از تدابیر پادمان آژانس به مرحله اجرا درآمده باید تا اواسط فوریه 2006 برداشته شود.
ج) از هم اکنون کانال‌های عادی تماس (کد 1.1 از موارد تابعه) باید تنها از طریق نمایندگی دایم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین انجام شود.
A.6. دیدارها و بحث‌های مربوط به شفاف‌سازی
32. روز اول نوامبر 2005، آژانس اجازه دسترسی به یک سایت نظامی در پارچین را یافت که در آن چندین نمونه محیطی گرفته شد. آژانس هیچ فعالیت غیرمتعارف را در ساختمانهای مورد بازدید مشاهده نکرد و نتایج تحقیق از نمونه‌های محیطی وجود مواد هسته‌ای را در این مکانها نشان نداد.
33. از سال 2004، آژانس در انتظار اطلاعات بیشتر و شفاف‌سازی مربوط به تلاشهای انجام شده توسط مرکز تحقیقات فیزیک برای دستیابی به مواد و تجهیزات با مصرف دوگانه بود که می‌تواند در غنی‌سازی اورانیوم و فعالیت‌های تبدیل اورانیوم استفاده شود، این مرکز در لویزان-شیان تاسیس شده است. آژانس همچنین خواستار مصاحبه با اشخاص مربوطه در دستیابی به این اقلام شامل رئیس سابق مرکز تحقیقات فیزیک شد.
34. در آن ارتباط، روز 26 ژانویه 2006، ایران مستنداتی را درباره تلاشهای ایران به آژانس ارائه و اعلام کرد این تلاش ناکام بوده است؛ این تلاشها به منظور دستیابی به تعدادی از اقلام خاص با مصرف دوگانه (تجهیزات الکتریکی، تجهیزات تولید برق و تجهیزات لیزری شامل یک لیزر خشک) بوده است. ایران اعلام کرد اگرچه در این مستندات مشارکت مرکز تحقیقات فیزیک پیشنهاد شده، این تجهیزات در واقع به منظور استفاده برای یک آزمایشگاه در یک دانشگاه فنی بوده که رئیس مرکز تحقیقات فیزیک در آن به عنوان استاد دانشگاه مشغول بکار بوده است. ایران از دسترسی آژانس به وی برای مصاحبه خودداری کرد. دبیرخانه آژانس درخواست خود برای مصاحبه با این دانشمند را مطرح کرد و توضیح داد این اقدام برای درک بهتر استفاده واقعی از تجهیزات مورد سوال مانند دیگر تجهیزاتی که می‌تواند با غنی‌سازی اورانیوم مرتبط باشد (دستگاههای ایجاد تعادل، اسپکتومتر‌های جمعی، مگنت و تجهیزات کار با فلورین) لازم است.
35. همانطور که توسط معاون مدیر کل آژانس در گزارش فوریه 2006 وی در ژانویه 2006 به شورای حکام اعلام شده، آژانس فهرستی از تجهیزات تخلیه هوا که توسط مرکز تحقیقات فیزیک خریداری شده را به ایران ارائه کرد و خواستار مشاهده این تجهیزات در محل و اجازه به آن برای نمونه‌گیری محیطی شد. برخی از این تجهیزات مورد نظر در فهرست آژانس در یک دانشگاه فنی به آژانس ارائه شد و نمونه‌های محیطی از آن گرفته شد که نتایج آن هنوز مشخص نشده است. آژانس متعاقبا به صورت مکتوب از ایران خواستار روشن‌شدن بیشتر مسائل درباره تلاشهای مربوط به تهیه تجهیزات از سوی مرکز تحقیقات فیزیک و تماس‌های بین مرکز تحقیقات فیزیک و دانشگاه فنی شد. در جریان دیدار آژانس در اواسط فوریه 2006، ایران از بحث بیشتر درباره این مسئله سر باز زد.
36. روز 26 فوریه 2006، آژانس در ایران با رئیس سابق مرکز تحقیقات فیزیک که در بالا اشاره شد، دیدار کرد. وی گفت که تجهیزات الکترونیکی، تجهیزات تولید برق، تجهیزات لیزری و تجهیزات تخلیه هوا برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در بخش‌های مختلف دانشگاه استفاده شده است. این استاد توضیح داد که تخصص و ارتباطات وی علاوه بر منابع مورد دسترس در دفتر کار وی در مرکز تحقیقات فیزیک به منظور تهیه تجهیزات برای دانشگاه فنی بوده است. اگرچه وی از نوع تحقیقاتی که دیگر اساتید دانشگاه انجام می‌دادند، آگاه نبود. بر اساس اطلاعات وی، تجهیزات تخلیه هوا که در بالا به آن اشاره شده، برای بخش فیزیک دانشگاه سفارش داده شد. در این ارتباط، ایران اعلام کرد این تجهیزات برای ایجاد پوشش خلاء استفاده می‌شده و اکنون برای استفادها در فناوری نانو بکار گرفته شده است. آژانس در حال بررسی این اطلاعات است. ایران همچنین با فراهم کردن اطلاعات مورد درخواست مربوط به دستگاههای ایجاد تعادل، اسپکتروم‌های جمعی، مگنت و تجهیزات کار با فلورین موافقت کرد.
37. همچنین همانطور که در گزارش معاون مدیر کل در فوریه 2006 ارائه شده به شورای حکام در ژانویه 2006 آمده، ایران اطلاعات بیشتری را درباره تلاشهای سال 2000 خود برای دستیابی به برخی دیگر از مواد با استفاده دوگانه (آلومینیوم فشرده، فولاد خاص، تیتانیوم و روغن‌های خاص) همانطور که در ژانویه 2005 مورد بحث قرار گرفت، فراهم کرد. آلومینیوم فشرده به آژانس ارائه شد و نمونه‌های محیطی پس از آن گرفته شد. ایران اعلام کرد این مواد برای تولید هواپیما خریداری شده اما به دلیل پیچیدگی‌هایش استفاده نشده است. ایران با فراهم کردن اطلاعات بیشتر درباره خرید فولادهای خاص، تیتانیوم و روغن‌های خاص موافقت کرد. ایران همچنین اطلاعاتی را درباره دستیابی ایران به فولاد مقاوم در برابر سایش، لامپ خلاء و فیلتر در 31 ژانویه 2006 برای نمونه‌گیریهای محیطی در اختیار آژانس قرار داد. نتایج نمونه‌های محیطی هنوز مشخص نشده است.
38. روز 5 دسامبر 2005، دبیر خانه آژانس درخواست خود برای دیدار به منظور بحث درباره اطلاعات فراهم شده برای دبیرخانه در خصوص مطالعات معروف به پروژه نمک سبز را تکرار کرد که شامل تبدیل دی‌اکسید اورانیوم به UF4 (اغلب معروف به نمک سبز) ‌و آزمایشهای مربوط به مواد منفجره قوی و طرح وسیله پرتاب موشک می‌شود و همه آنها شامل مواد هسته‌ای هستند و به نظر می‌رسد ارتباطات اجرایی داشته باشند. روز 16 دسامبر 2005، ایران پاسخ داد که این مسائل مربوطه، اتهاماتی بی‌اساس است. ایران در 23 ژانویه 2006 با دیدار با معاون مدیر کل آژانس برای شفاف‌سازی پروژه نمک سبز موافقت کرد اما از پاسخ به دیگر موضوعات در این دیدار خودداری کرد. در این دیدار که در 27 ژانویه 2006 انجام شد، آژانس برای ملاحظه ایران، نسخه‌ای از نمودار روند کارگاهی تبدیل اورانیوم و تعدادی تماس‌های مربوط به این پروژه را ارائه کرد. ایران اعلام کرد همه پروژه‌های هسته‌ای ملی توسط سازمان انرژی اتمی ایران انجام شده و این اتهامات بی‌اساس است و اطلاعات بیشتر برای روشن شدن این مسئله را بعدا ارائه می‌کند.
39. روز 26 فوریه 2006، معاون مدیر کل با مقامات ایرانی به منظور بحث درباره پروژه نمک سبز دیدار کرد. ایران تکرار کرد که این اتهامات بر اساس اسناد اشتباه و ساختگی ارائه شده و آنها بی‌اساس هستند. و اینکه نه این پروژه و نه چنین مطالعاتی وجود دارد و نه وجود داشته است. ایران اعلام کرد همه تلاشهای ملی به پروژه UCF اختصاص دارد و برای دستیابی به توان تولید UF4 ارتباطی ندارد در حالی که چنین فناوری پیش از این از خارج تهیه شده است. بر اساس اطلاعاتی که پیش از این توسط ایران فراهم شده،‌ شرکتی که با پروژه موسوم به نمک سبز مرتبط بوده است، با تهیه تجهیزات برای UCF و در طرح و ساخت کارخانه فرآوری کانه گچین نیز ارتباط داشته است.
40. آژانس در حال ارزیابی این مسئله و دیگر اطلاعات فراهم‌شده است و در انتظار ایران برای پاسخگویی به موضوعات دیگری است که همانطور که در بالا اشاره شد، می‌تواند ابعاد هسته‌ای نظامی داشته باشد.
A.7. تعلیق
41. در نامه‌ای به تاریخ 3 ژانویه 2006، ایران به آژانس اطلاع داد که تصمیم دارد از نهم ژانویه 2006 مسئله تحقیق و توسعه در برنامه انرژی صلح‌آمیز هسته‌ایش را که پیش از این به عنوان بخشی از تعلیق داوطلبانه و غیرالزام‌آور حقوقی اجرا شده بود، از سر بگیرد. روز هفتم ژانویه آژانس نامه‌ای را از ایران دریافت کرد که در آن درخواست شده بود که آژانس مهر و موم‌های تاسیسات نطنز، فرآیند تکنیک و پارس تراش را که برای نظارت بر تعلیق نصب شده بود، بردارد. این مهر و موم‌ها روز دهم و یازدهم ژانویه 2006 در حضور بازرسان آژانس برداشته شد.
42. از زمان برداشتن مهر و موم‌ها، ایران بازسازی اساسی سیستم کنترل گاز در مرکز غنی‌سازی اولیه سوخت در نطنز را آغاز کرد. ایران همچنین به اطلاع آژانس رساند که کیفیت کنترل این تجهیزات و برخی آزمایشها پره‌ها در تکنیک فرآیند و در نطنز انجام می‌شد. با توجه به این حقیقت که هیچ تجهیزات و مواد خام مربوط به سانتریفوژ تحت مهر و موم آژانس قرار ندارد، آژانس قادر به نظارت موثر بر فعالیت‌های تحقیق و توسعه انجام شده توسط ایران غیر از PFEP که در آن تدابیر نظارتی و محدودکننده بر روند غنی‌سازی اعمال شده است، نیست. در 29 ژانویه 2006، دو مخزن در PFEP شامل UF4 که مهر و موم‌های آن در دهم ژانویه 2006 برداشته شده بار دیگر تحت نظارت آژانس قرار گرفت.
43. روز هشتم فوریه 2006، اطلاعات به روزشده طرح PFEP و مرکز غنی‌سازی اورانیوم توسط آژانس دریافت شد. تجهیزاتی مانند مخزن‌های فرآوری و اوتوکلاو در حال انتقال به مرکز غنی‌سازی سوخت است؛ آغاز به کار نصب اولین دستگاههای سه‌هزار تایی P-1 در مرکز غنی‌سازی سوخت برای سه ماهه چهارم 2006 برنامه‌ریزی شده است.
44. روز 11 فوریه 2006، ایران آزمایشهای غنی‌سازی را با تزریق گاز UF4 به یک دستگاه P-1 آغاز کرد. در آن زمان، یک دستگاه دیگر P-1 نیز برای عملکرد آماده بود و یک آبشار متشکل از 10 دستگاه در حال آزمایشهای تخلیه هوا بود. تزریق به آبشار متشکل از 10 دستگاه روز 15 فوریه 2006 آغاز شد و روز 22 فوریه یک آبشار متشکل از 20 دستگاه برای آزمایش تخلیه هوا ارائه شد. روند غنی‌سازی در PFEP بر اساس اقدامات نظارتی پادمانهای آژانس انجام می‌شود.
45. در نامه‌ای که روز ششم فوریه 2006 از سوی ایران دریافت شد و در بند 31 به آن اشاره شد، ایران علاوه بر مسائل دیگر اعلام کرد اجرای توافقات پادمانی تنها بر اساس توافق پادمانی ان‌پی‌تی انجام می‌شود و درخواست کرد همه اقدامات نظارتی آژانس که فراتر از توافقات پادمانی عادی آژانس در حال اجرا بود تا اواسط فوریه 2006 لغو شود. بر همین اساس، روز 12 فوریه 2006، آژانس تدابیر نظارتی خود را در UCF تعدیل کرد. اگرچه مخازن گاز UF4 و همه مخزن‌های پرشده از UF6 تولید شده در UCF تحت تدابیر نظارتی پادمانی آژانس قرار دارد. مسئله تبدیل اورانیوم که در نوامبر 2005 در UCF آغاز شده بود در حال انجام است و اکنون انتظار می‌رود در آوریل 2006 به پایان برسد. از سپتامبر 2005، حدود 85 تن UF6 در UCF تولید شده است.
B- ارزیابی کلی جاری
46- ارزیابی کلی مفصلی درباره برنامه هسته‌ای ایران و تلاش‌های آژانس برای راستی‌آزمایی در گزارش‌ مربوط به این برنامه در نوامبر سال 2004 و پس از آن در سپتامبر 2005 توسط مدیر کل آژانس ارایه شده است. همانگونه که در این گزارش آمده است ایران تلاش‌های قابل‌ توجهی در طول دو دهه گذشته برای در اختیار قرار گرفتن چرخه مستقلی از سوخت هسته‌ای انجام داد و برای رسیدن به این هدف آزمایشهایی برای دسترسی به دانش آن و دیگر جنبه‌های این چرخه انجام داد. بسیاری از جنبه‌های فعالیت‌های مربوط به چرخه سوخت هسته‌ای و آزمایشهای مربوط به آن بخصوص در زمینه غنی‌سازی اورانیوم، تبدیل اورانیوم و تحقیقات پلوتونیوم از سوی ایران مطابق با تعهدات مربوط به توافق پادمان در اختیار آژانس قرار نگرفته بود. سیاست پنهانکاری هسته‌ای ایران تا اکتبر 2003 ادامه داشت و به نقض بسیاری از تعهدات آن در تمکین به توافقات منجر شد که در گزارش مدیر کل در سپتامبر 2005 آمده است.
47- از اکتبر 2003 ایران اقداماتی در جهت تصحیح نقض‌های گذشته در پیش گرفته است. به این ترتیب آژانس قادر بوده که برخی از جنبه‌های خاص گزارش‌های کنونی ایران را بخصوص در ارتباط با فعالیت‌های تبدیل اورانیوم، غنی‌سازی لیزری و تولید سوخت و برنامه راکتور تحقیقاتی آب سنگین مورد تایید قرار دهد و آژانس مطابق با توافق پادمان ایران به پیگیری مرتب اجرای این موارد پرداخت و این کار تا 6 فوریه 2006 بر اساس پروتکل الحاقی نیز انجام شد.
48- دو موضوع مهم در گزارش نوامبر 2004 مدیر کل وجود دارد که به تلاش‌های آژانس برای ارایه تضمین درباره این که فعالیت اعلام نشده‌ای در ایران وجود ندارد، مرتبط می‌شود. بخصوص درباره آلودگی‌های مربوط به اورانیوم با غنای بالا و اورانیوم با غنای پایین در مناطق مختلف ایران و دامنه تلاش‌های ایران برای واردات،‌ ساخت و استفاده از سانتریفیوژهای طرح p1 و p2.
49- در ارتباط با موضوع اول یا همان آلودگی‌ها، همانگونه‌ که در بالا بر اساس اطلاعاتی که هم‌اکنون در اختیار آژانس است، قرار گرفته و با توجه به نتایج نمونه‌برداری زیست محیطی و حمایت از اعلامیه ایران درباره منبع خارجی این آلودگی‌های اورانیوم با غنای بالا، آژانس هنوز در شرایطی نیست که به نتیجه مشخصی درباره همه این آلودگی‌ها بخصوص در ارتباط با اورانیوم با غنای پایین دست پیدا کند. این امر تاکیدی است بر اهمیت اطلاعات اضافی درباره دامنه برنامه سانتریفیوژهای p2 که می‌تواند راه‌حلی برای مسایل باقی‌مانده باشد.
50- در ارتباط با موضوع دوم یعنی برنامه سانتریفیوژهای p1 و p2 اگر چه پیشرفت‌هایی از نوامبر 2004 برای راستی‌آزمایی اظهارات ایران درباره شرح وقایع مربوط به برنامه غنی‌سازی با استفاده از سانتریفوژ حاصل شده است اما آژانس هنوز در موقعیتی نیست که بتواند صحت و درستی اظهارات ایران در ارتباط با این برنامه را تایید کند.
از آنجایی که تهران اطلاعات بیشتری ارایه کرده و مستندات بیشتری در ارتباط با پیشنهاد 1987 و همچنین اواسط دهه 1990 درباره سانتریفوژ ‌p1 در اختیار قرار داده است، بازرسی‌های آژانس از شبکه تهیه این مواد نشان می‌دهند که ایران باید اطلاعات بیشتر و مفیدتری در این ارتباط ارایه کند. از ایران همچنین خواسته شده که جزئیات بیشتری درباره روندی ارایه دهد که چرا در سال 1985 تصمیم به آغاز روند غنی‌سازی گرفته است و یا مراحلی که به دستیابی سانتریفوژها در سال 1987 انجامید را مشخص کند. ایران تاکید دارد که اطلاعات دیگری جز اطلاعاتی در اختیار ندارد که در اختیار آژانس قرار داده است.
51- هیچ اطلاعات اضافی و مستنداتی درباره اظهارات ایران مبنی بر این امر ارایه نشده است که این کشور فعالیتی را بین سال‌های 1995 الی 2002 درباره طرح p2 انجام نداده است. همانگونه که در بالا اشاره شده ایران در این رابطه خواستار تحقیقات بیشتر شده است. ایران درباره هر مستنداتی که از این امر حمایت کند و مرتبط با برنامه سانتریفوژ p2 بخصوص در ارتباط با دامنه پیشنهاد اصلی درباره طرح سانتریفوژ p2 و دستیابی ایران به موارد مرتبط با این برنامه باشد، همچنان اصرار دارد که اطلاعاتی در این باره در اختیار ندارد.
52- آژانس همچنان به پیگیری همه اطلاعات مربوط به فعالیت‌های برنامه هسته‌ای ایران ادامه می‌دهد. اگر چه فقدان برخی از مواد هسته‌ای مرتبط، از توان آژانس برای راستی‌آزمایی برنامه احتمالی تسلیحاتی ایران کاسته است اما آژانس به پیگیری همکاری ایران به عنوان مسئله‌ای در راستای شفاف‌سازی ادامه می‌دهد و گزارش‌های مربوط به تجهیزات، مواد و فعالیت‌هایی که می‌تواند هم در زمینه نظامی و غیرنظامی مورد استفاده قرار گیرد، بعلاوه مراکز نظامی را دنبال می‌کند.
در این رابطه ایران به آژانس اجازه داد که از مراکز نظامی “کلاهدوز”، لویزان و پارچین دیدار کند. آژانس هیچ فعالیت غیرعادی در مراکز کلاهدوز و پارچین مشاهده نکرده است و نتایج نمونه‌برداری زیست محیطی نشان از وجود مواد هسته‌‌ای در این اماکن حکایت ندارد. آژانس همچنان مشغول ارزیابی اطلاعات است و منتظر دیگر اطلاعات در ارتباط با سایت لویزان و مرکز تحقیقات فیزیک است.
53- همانگونه که در نوامبر 2004 و سپتامبر 2005 به شورای حکام ارایه شد همه مواد هسته‌‌ای اعلام شده در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. اگر چه آژانس هیچ انحرافی در مواد هسته‌‌ای به سمت تسلیحات هسته‌ای و یا دیگر وسایل منفجره مشاهده نکرده است با این حال این آژانس در موقعیتی نیست که بتواند نتیجه‌‌گیری کند مواد و فعالیت هسته‌‌ای اعلام نشده‌‌ای در ایران وجود ندارد. روند دستیابی به این نتیجه حتی اگر پروتکل الحاقی نیز لازم‌الاجرا باشد در شرایط عادی روندی زمان‌بر است. در مورد ایران با توجه به این که ماهیت گذشته برنامه هسته‌ای ایران اعلام نشده و به دلیل وجود اطلاعات ناکافی درباره برنامه غنی‌سازی با استفاده از سانتریفوژ،‌ وجود اسناد عمومی مربوط به تولید اجزای سلاح هسته‌ای و نبود شفافیت درباره نقش نظامیان در برنامه هسته‌ای این کشور از جمله مراکزی که در بالا به آنها اشاره شد و با توجه به در اختیار قرارگرفتن اطلاعاتی به آژانس درباره مطالعات تسلیحاتی مربوط به مواد هسته‌ای از سوی ایران دستیابی به این نتیجه‌ حتی به زمان بیشتری نیاز دارد.
54- جای تاسف و نگرانی است که بی‌اعتمادی‌های مربوط به دامنه ماهیت برنامه هسته‌ای ایران هنوز با توجه به گذشت سه سال از فعالیت‌های شدید راستی‌آزمایی از سوی آژانس در این کشور، روشن نشده است. به منظور روشن کردن این تناقضات،‌ هنوز شفافیت کامل از سوی ایران ضروری است. بدون شفافیت کامل که از حد موارد خواسته شده در توافقات پادمان و پروتکل الحاقی فراتر باشد و شفافیتی که تنها می‌تواند از سوی همکاری فعالانه ایران حاصل شود، توانایی آژانس برای تعیین تاریخچه گذشته برنامه هسته‌‌ای ایران و راستی‌آزمایی صحت و صلاحیت اظهارات ایران بخصوص درباره برنامه غنی‌سازی با استفاده از سانتریفوژ محدود خواهد بود و تردید‌ها درباره مسیر گذشته و کنونی برنامه هسته‌ای ایران همچنان باقی‌ خواهد بود.
چنین شفافیتی باید در درجه اول شامل دسترسی به و همکاری با اشخاص خاص باشد.
دسترسی به مستندات مربوط به تهیه مواد و تجهیزات دو منظوره و دسترسی به کارگاه‌های تحت مالکیت نظامیان و مراکز تحقیق و توسعه که آژانس ممکن است برای دیدارهای آتی خود به عنوان بخشی از تحقیقات به آن احتیاج داشته باشد از جمله دیگر موارد این شفافیت بشمار می‌رود.
55- آژانس به تحقیقات خود درباره دیگر موارد باقی‌مانده مربوط به برنامه هسته‌‌ای ایران ادامه خواهد داد و مدیر کل به ارایه گزارش به شورای حکام در زمان مقتضی ادامه می‌‌دهد.