روز: دانا شهسواری

دکتر باوند استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران، مدت 9 سال در کمیته حقوقی مجمع عمومی سازمان ملل فعالیت کرده است. با او در خصوص پرونده اتمی ایران و ارجاع احتمالی آن به شورای امنیت گفت و گو کرده ایم.

چه اتفاقی افتاد که پرونده ایران به شورای امنیت گزارش شد؟
در اجلاس پنج عضو دایم شورای امنیت و آلمان در لندن دو روز قبل از آغاز جلسه فوق العاده ی شورای حکام، طرفین ضمن دادن هشدار به ایران، توافق کردند که منتظر نتیجه جلسه اضطراری شورای حکام آژانس انرژی اتمی گذشته بمانند. که در این جلسه هم مقرر شد به عنوان اولین گام پرونده ایران به شورای امنیت گزارش شود. البته از ابتدا نیز سعی داشتند تا مسئله‌ ایران را در مقابل جامعه‌ بین‌المللی و به عنوان تهدیدی برای صلح وامنیت جهانی معرفی کنند. در این چارچوب آمریكا موفق شد بسیاری از اعضای جامعه‌ جهانی را علیه ایران بسیج کند.

تفاوت گزارش با ارجاع چیست؟
در ارجاع، ضمن اینکه آژانس کشور مورد نظر را تهدیدی برای صلح و امنیت جهان تلقی می کند، خود را نیز دارای صلاحیت رسیدگی نمی داند و خواستار اقدام شورای امنیت می شود. اما گزارش تنها شرح ما وقع است و اقدام قطعی شورای امنیت را به دنبال ندارد.

یعنی اکنون شورای امنیت اقدامی نمی کند؟
خیر. شورای امنیت منتظر می ماند تا ماه مارس که البرادعی گزارش خود را ارایه دهد.

به نظر شما در شورای امنیت هم صف بندی علیه ایران خواهد بود؟
البته می دانیم که گزارش پرونده اتمی ایران به شورای امنیت، جهت اطلاع این نهاد صورت می‌گیرد، ولی همین مسئله نشانگر آن است كه در صورت طرح موضوع ایران در شورا، كم و بیش شاهد همان آرایی خواهیم بود كه در شورای حكام نیز مشاهده كردیم.

به نظر شما اقدامات شورای امنیت در چه زمینه هایی خواهد بود؟
شورای امنیت بر اساس ماده 39 در اولین اقدام می تواند به ایران توصیه هایی بکند. این توصیه ها احتمالا همراه با ضرب الاجل و سقف زمانی خواهد بود.

و اگر به توصیه اعتنایی نشود؟
آن وقت شورای امنیت بر اساس ماده 41 تصمیم گیری می کند و ایران را، به لحاظ اقتصادی و سیاسی، مجازات خواهد کرد.

نوع و حدود مجازات ها چه چیزهایی می تواند باشد؟
متغیر است . همه چیز بستگی به 5 کشور عضو دایم شورای امنیت دارد.

تا ماه مارس ایران چه اقداماتی می تواند انجام دهد، تا از شدت عمل آنان بکاهد؟
ایران باید سیاست هایش را تعدیل و از زبان دیپلماسی استفاده کند. می شود بر اساس طرح روسیه توافقی کرد که منافع دو طرف حفظ شود. چنانچه ایران بر موضع قبلی خود ایستادگی کند، در شورای امنیت نیز شاهد همان جبهه‌گیری شورای حكام خواهیم بود

شما پیشنهاد خاصی دارید؟
پیشنهاد من سیستم چرخشی و گردشی است. بر این اساس می توان به غنی سازی پرداخت و از این مسیر هم عبور کرد.

سیستم چرخشی چگونه است؟
یعنی مراحل غنی سازی 5 سال در ایران و 5 سال در روسیه باشد. می توان 5 سال اول را در روسیه انجام داد. البته این یک راه حل است

راه حل دیگری هم وجود دارد؟
بله می توان مثلا برای غنی سازی یک کنسرسیوم بین المللی تشکیل داد.

فکر نمی کنید تغییر تیم مذاکره کننده هسته ای که قبلا از خواسته های اروپا بود، کمی از التهاب بکاهد؟
نه. پرونده از حالت فنی خارج و دیگر سیاسی شده است. تغییر این تیم دیگر دردی را دوا نمی کند.