21.09.2005

اختيار دنيا در دست نفت است

منبع: بی‌بی‌سی
اندرو واکر تحليلگر امور اقتصادی بی بی سی

بالا رفتن قيمت نفت به رشد اقتصادی کشورها لطمه می زند
در رشته برنامه های جديد بی بی سی که درباره عوامل تعيين کننده در زندگی مردم تهيه شده، اين سوال مطرح شده که “دنيای شما در دست چه کسی است؟” ولی برخی براين عقيده اند که بجای چه کسی، بايد سئوال کنيم اختيار دنيای شما در دست “چه چيزی”، است.
اقتصاد کشورها به انرژی نياز فراوان دارد و بخش مهمی از اين انرژی را نفت تأمين می کند. در نتيجه مشکلات نفتی يکی ازمشکلاتی است که رهبران جهان بايد گاه و بيگاه در صدد رفع آن برآيند.

قيمت بالای نفت و بنزين در اروپا و نيز جاهای ديگر دوباره در دستور کار سياسی کشورها قرار گرفته است. برای حمل و نقل، نفت مهمترين منبع توليد انرژی است.

حمل و نقل دريايی، زمينی و هوايی و بخش مهمی از حمل و نقل از طريق راه آهن به نيرويی که منبع آن نفت خام است متکی است.

به موازات رشد تجارت جهانی در طی ۵۰ سال اخير، احتياج به سوخت برای حمل و نقل افراد و کالا هم افزايش پيدا کرده است.

نفت همچنين منبع مهمی برای برای توليد حرارت و نيز برق است. بهمين جهت هنگامی که عرضه آن مختل می شود و در نتيجه قيمت آن افزايش می يابد، می تواند به اقتصاد لطمه زيادی وارد کند.

يکی از معروفترين نمونه ها مربوط به اواسط دهه ۱۹۷۰ است که در پی جنگ اعراب و اسرائيل بود.

ريچارد نيکسون رئيس جمهور وقت آمريکا، در آن موقع به اشتباه سعی کرد اهميت نفت برای اقتصاد را ناچيز جلوه دهد. وی گفت: “يک بار ديگر کسانی که همواره پيام آور اتفاقات بد هستند به ما می گويند که به دليل کمبود انرژی آمريکا ممکن است با رکود اقتصادی روبرو شود ولی بگذاريد من بشما بگويم که آمريکا دچار رکود اقتصادی نخواهد شد.”

اما آنچه در عمل اتفاق افتاد اين بود که رکود اقتصادی رخ داد و پس از آن نيز بهای نفت همواره نقش مهمی در اقتصاد بازی کرده است.

با وجود اکتشاف های جديد نفت چنين به نظر می رسد که جهان بيش از بيش به توليد کنندگان مهم نفت وابسته خواهد بود.

پرفسور اندرو اسوالد، از دانشگاه “واريک” بريتانيا، در تاييد اين پيش بينی می گويد: “در آينده نزديک، يعنی بين ۱۰ تا ۲۰ سال بخش اعظم نفت باقيمانده جهان، در خاورميانه قرار خواهد داشت و اين موضوع از تمام جهات استراتژيکی و اقتصادی موجب نگرانی است. من فکر می کنم اين به نفع آمريکا و غرب خواهد بود که وابستگی خود به نفت را کاهش دهد. در غير اينصورت عدم توازن جغرافيايی در عرضه نفت در سراسر جهان ممکن است برای رونق اقتصادی و حفظ صلح مشکلاتی در برداشته باشد.”

برخی نيز چنين استدلال می کنند که دسترسی بی خطر به نفت با قيمت مناسب برای کشورهای ثروتمند دارای چنان اولويتی است که دليل واقعی چندين جنگ، از جمله جنگ اخير عراق را می توان همين عامل دانست.

البته مقامات آمريکا و ساير کشورهای درگير در جنگ عراق اين موضوع را تکذيب می کنند. ولی همين که اين استدلال را برخی قبول دارند، نشان می دهد که اداره دنيا تا چه حد به نفت وابسته است.

پیام برای این مطلب مسدود شده.

Free Blog Themes and Blog Templates