تحولات و واقع بینی های مهم سیاسی در ایران

یک تشکل جدید سیاسی در ایران بنام “نهضت جمهوریخواهی مردم ایران” کارپایه جبهه ای وسیع برای
آزادی، دمکراسی و حاکمیت ملی را منتشر کرده است. یک نسخه از این کارپایه از طریق پست الکترونیکی
برای پیک فرستاده شده است که در زیر می خوانید.

با آنکه ترکیب رهبری و یا اسامی تدوین کنندگان این کارپایه اعلام نشده، اما می توان حدس زد که بخشی از
نیروهای مذهبی، ملی و بویژه دانشجویان و فارغ التحصیلان سال های اخیر دانشگاه های ایران در تنظیم آن
نقش داشته اند.

انتشار این بیانیه در داخل ایران و اعلام ایستادگی در برابر پایمال کنندگان جمهوریت در داخل نظام و
طرفداران بازگرداندن سلطنت به ایران در خارج از کشور همزمان شده است با بحث هائی که بویژه در هفته
های اخیر پیرامون تشکیل یک جبهه گسترده برای دفاع از اصلاحات و جمهوریت برآمده از درون انقلاب 57
در سطوح مختلف جریان دارد. بحث ائتلاف های جدید و جبهه های نوین که در بر گیرنده وسیع ترین طیف
های اجتماعی باشد، حتی از سوی اصلاح طلبان درون حاکمیت نیز اخیرا با صراحت کامل بیان شده است.
این درحالی است که نرمش وزارت کشور برای تائید صلاحیت کاندیداهای ملی و ملی – مذهبی در انتخابات
شوراها نیز نوعی گام گذاری در همین جهت است. قطعیت یافتن لحظه به لحظه حمله نظامی امریکا به عراق
و تحولات سرنوشت سازی که با تمامیت ارزی ایران ارتباط مستقیم یافته، بر تلاش ها و واقع بینی هائی از
این دست افزوده است.

پیرامون “نهضت جمهوریخواهی مردم ایران” امید آنست که اطلاعات بیشتری دریافت شده تا در صورت
تمایل و خواست تدوین کنندگان این منشور منتشر شود. در این مرحله، بدور از هر نوع ارزیابی و تحلیلی
متن بیانیه را برای آگاهی عموم منتشر می کنیم.

منشور “نهضت جمهوریت خواهی مردم ایران”

پیکار مردم ایران برای کسب آزادی، دموکراسی و حاکمیت ملی به مرحله سرنوشت سازی رسیده است. ملتی
که صد سال پس از انقلاب مشروطه هنوز به مهار قدرت و خودکامگی و آزادی ستیزی نائل نشده، امید به
آزادی را از دست نداده و از بدو انقلاب بهمن 57 تاکنون با شرکت مسئولانه خود در انتخابات ادواری،
ریاست جمهوری و شوراها، استقبال بی نظیر از نشریات اصلاح طللب، سیاسی، فلسفی و اجتماعی و بر پایی
انواع گردهم آیی های اعتراضی و مسالمت آمیز در سراسر کشور جنبش آزادیخواهی را همچنان دامن زده و
از اندیشه و خواست اصلاحات مردمسالارانه حمایت کرده است.

ملت ما امروز اما خود را با خطراتی مواجه می بیند که اقتدارگرایان نظام با بسیج تمام ظرفیت های استبدادی
و تخریبی خود علیه جنبش اصلاح طلبی ایرانیان در سطوح ملی و بین المللی بوجود آورده اند. خودکامگان با
اعمال سلطه عقیدتی- سیاسی و اجتماعی خود عنصر جمهوریت نظام را روز به روز بیشتر تضعیف کرده و
با شکاف آفرینی آگاهانه ملت ما را به دیندار و بی دین، مسلمان و غیر مسلمان، شیعه و سنی، عرفی و غیر
عرفی، خودی و غیر خودی تجزیه کردند تا راحت تر به اهداف سلطه جویانه خود برسند. آنان که می
خواستند ایمان و اعتقادات دینی مردم را به سود تفسیرهای کهن مایه، آزادی ستیز، تک صدایی و آمرانه تغییر
دهند، نه تنها ضریب گریز، بی تفاوتی و ضدیت با دین را تشدید کردند، بلکه دستمایه اصلاح طللبان برای
تحولات مسالمت آمیز سیاسی و حفظ وحدت ملی ایرانیان را نیز به اضمحلال می برند.

حاصل این ستیزه جویی با خواستهای مردمی انباشت بحرانهای گوناگون در داخل و روابط بین المللی است.
در سیاست داخلی نقض خشن ومستمر حقوق بشر و حقوق شهروندی، سلب آزادی های سیاسی و اجتماعی،
سرکوب دگراندیشان، بیکاری گسترده، بحران مدیریت، رانت خواری و فساد مالی، گسترش فقر، اعتیاد و
فحشا، اقشار وسیعی از جامعه را به حاشیه رانده و موج فزاینده ای از متخصصان و جوانان مستعد را راهی
مهاجرت کرده است.

در سیاست خارجی نیز بازتاب تناقضات غیرقابل جبران در ساختار نظام حاکم دولت مسئول را از اتخاذ
سیاستهای متکی بر خرد و متناسب با منافع ملی ما، در زمینه های توسعه تکنولوژیک، اقتصادی و اجتماعی
بازداشته است. ناتوانی حاکمیت نظام در تامین منافع ملی، به ویژه در زمینه مسائل خاورمیانه و حل مسئله
فلسطین بر اساس قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل و قرارداد اسلو، یعنی به رسمیت شناختن موجودیت
دو دولت فلسطین و اسرائیل، همچنین آغاز مذاکره با ایالات متحده آمریکا با هدف برقراری روابط مبتنی بر
تفاهم متقابل، تشنج زدایی و جبران خسارات مادی و معنوی برای کشور ما و مرزبندی کامل و متداوم با
حرکت های بنیادگرانه و تروریستی مشهود بوده است.

در شرایط کنونی که ارکان گفتمان اصلاحات دوم خردادی، یعنی حاکمیت قانون، جامعه مدنی و توسعه سیاسی
توسط نهادهای غیرقابل کنترل در ساختار حکومت و قانون اساسی جمهوری اسلامی سرنوشتی آشکار برای
ملت یافته اند و استراتژی احقاق حقوق شهروندان به میانجی اکثریت مجلس و قوه اجرایی می رود تا به بن
بست برسد، گذار به مردمسالاری تنها از طریق بحث و گفتگو و اقناع ذهنی اراده گرایان برای پذیرش
تفسیرهای مردمسالارانه از قانون اساسی ممکن نمی گردد. خروج از این بن بست در گرو فرادستی سازمان
یافته نیروهای آزادیخواه و عرف گرایی است که به پشتیبانی مبارزه سیاسی و وفاق عمومی ایرانیان در
سطوح ملی و بین المللی و حمایت افکار عمومی در جهان حاکمیت اقتدارگرایان را به عقب نشینی واداشته و با
جایگزینی های ساختاری در قانون اساسی و نهادهای اعمال قدرت، انتقال مسالمت آمیز به مردمسالاری کامل
را میسر سازند.

تحقق خواست آزادی همچنین در گرو شکل گیری جنبشی است مدنی در میان لایه های گوناگون مردم با توجه
به خواست ها و منافع آنان و بر پایه برنامه و راهبردهای متمایزِ نیروهای جبهه طرفداران اصلاحات
ساختاری، عرف گرایی و جمهوریت. طیف گسترده آزادیخواهان ایرانی با سازمان دادن نیروهای خویش و
بهره گیری از تجربیات و توانایی های فکری و سیاسی موجود بدون شک به چنان موقعیتی دست خواهند یافت،
که پیشبرد سیاست متکی به زور و سرکوب و اعدام مخالفین ناممکن شود و اقتدارگرایان نظام ناگزیر از تسلیم
و تمکین به اراده و خواست اکثریت آزادیخواه مردم گردند.

در چنین وضعیتی امید به جبهه وسیع آزادی در نهایت امید به نهضت جمهوریت است تا از راه ایجاد یک
همگرایی گسترده ملی و تشکیل جبهه وسیعی از عناصر و نیروهای آزادیخواه در داخل و خارج از کشور به
هدف غایی خود که برپایی یک جمهوری عرفی و تاسیس مردمسالاری و آزادی است دست یابد. مشی سیاسی
این جبهه بر پیکارهای مسالمت آمیز سیاسی استوار خوهد بود و در راه دستیابی به اهداف آزادیخواهانه خود
از همه حقوق و امکانات مبارزاتی مصرح در کنوانسیونهای بین المللی حقوق بشر بهره خواهد جست. اینچنین
جبهه ای راه گفتگو و تفاهم بر سر منافع ملی را بر هیچ گروه و جناحی نمی بندد. ما همه محافل و شخصیتهای
مستقل سیاسی، فرهنگی، علمی، هنری و دانشگاهی، هواداران جنبشِ حفظ محیط زیست، زنان و جوانان
نواندیش و احزاب و سازمانهای سیاسی معتقد به خشونت گریزی و مردمسالاری را برای دستیابی به اهداف
نهضت ملی جمهوریخواهان صمیمانه دعوت به گفتگو، هم اندیشی و همکاری می کنیم.

امضاء کنندگان این منشور با احساس مسئولیت خطیر در این شرایط حساس تاریخ ایران همت خود را در
جهت شکل گیری جبهه گسترده ملی برای آزادی، دموکراسی و جمهوری بر مبنای اصول عمده و برنامه ای
زیر بکار خواهند بست:

1. از دیدگاه ما نظام جمهوری پارلمانی بر اساس اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق های ضمیمه آن مناسب
ترین شکل ممکن برای حکومت مردمسالار در ایران و حافظ ثبات سیاسی و صلح اجتماعی است.

2. جمهوری ایران بر اساس اصل تفکیک قوا و جدایی دین و مسلک از دولت استوار خواهد بود، بدون آنکه
مانع دخالت پیروان هیچ مذهب و مسلکی در سیاست باشد. به عقیده ما جدایی دین از دولت و ممنوعیت دخالت
دولت در امور مذهبی و عقیدتی هر دو جانب را در تعادلی جدید و احترام آمیز قرار میدهد و پیروان همه
ادیان و مذاهب و عقاید در برابری و با آزادی کامل کنار یکدیگر زندگی خواهند کرد.

3. ما معتقدیم که اصل تناوب قدرت و کثرت گرایی سیاسی و فرهنگی ضامن آزادیهای اجتماعی، سیاسی و
فرهنگی است. انتخابی بودن تمام مناصب حکومتی و برابری قانونی همه مردم و برابری همه شهروندان در
مقابل قانون نافی هرگونه امتیاز ارثی، ولایتی و عقیدتی است. بر این اساس جمهوریت راه چاره ای است
برای خروج از حصارهایی که ملت ما در نظام های استبدادی تایخ معاصر خود تجربه کرده است.

4. ما به برابری کامل حقوق زنان با مردان در تمامی عرصه های حیات اجتماعی باور داریم و رفع
تبعیض های اجتماعی، حقوقی و اقتصادی نسبت به زنان ایرانی را از مهمترین وظایف نهضت جمهوریت
میدانیم. در شرایط کنونی ایران کوشش زنان روشن بین و روشنفکر برای کسب آزادیهای اساسی را یکی از
محورهای اصلی حرکت برای آزادی و مردمسالاری تلقی می کنیم.

5. ما به آزادیهای فردی و جمعی و اصل مصونیت شیوه های زندگی شخصی تمامی شهروندان از دخالت
دستگاه دولتی و مذهبی معتقدیم. آزادی کامل احاد مردم باید تا آنجا که به آزادی دیگران لطمه نزند محترم
شمرده شده و در قوانین کشوری به تاکید تضمین شود.

6. ایران کشوری است با ترکیبی از اقوام و فرهنگهای گوناگون. همزیستی مسالمت آمیز و دلخواسته میان
اقوام نیازمند به ساز و کارهای دموکراتیک و گسترش فرهنک مدارا و دیگرپذیری است. ما به کثرت گرایی
فرهنگی و آزاد بودن رسمی همه زبانهای موجود در ایران در کنار زبان ملی فارسی معتقدیم و رشد متوازن
اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نواحی مختلف کشور را در گرو شیوه کشورداری غیر متمرکز و تقسیم
مسئولیت ها در سطح ملی و منطقه ای میدانیم، بدون آنکه حق حاکمیت ملی ایران تقسیم پذیر، تفویض پذیر و یا
تعطیل پذیر باشد. مردم مناطق مختلف کشور در تصمیم گیری های مربوط به شرایط زندگی محلی و منطقه
ای خویش از طریق بنیادهای انتخابی شرکت می کنند. جمهوریخواهان ایران حفظ تمامیت ارضی کشور را
وظیفه بزرگ ملی خود دانسته و پذیرش کثرت گرایی قومی و فرهنگی و شیوه کشورداری غیر متمرکز را
برای حفظ وحدت ملی اجتناب ناپذیر میدانند.

7. ما جمهوریخواهان ایرانی مسئله محیط زیست و نجات کشورمان را از فاجعه زیست محیطی از وظایف
مهم خود میدانیم. آزادی انسان امروزی از احترام به محیط زیست و همزیستی با آن جدا نیست. همزیستی با
طبیعت و سالم سازی محیط زیست از الزامات سالم سازی جامعه و پذیرش حرمت و خواست آزادی انسان
مسئول است.

8. سیاست خارجی ایران به باور ما نباید و نمیتواند بر بنیادهای دینی و عقیدتی استوار گردد. پایه و اساس
سیاست خارجی ما مصلحت عمومی و منافع ملی است. روابط سیاسی ایران با همه دولتها می باید ناظر بر
حقوق مساوی و متقابل باشد. ما خواهان تامین امنیت و توسعه منطقه ای بر پایه معاهدات و همکاریهای منطقه
ای هستیم. در شرایط کنونی به ویژه تنش زدایی و برقراری روابط سیاسی و اقتصادی با ایالات متحده آمریکا
را همسو با منافع ملی خود میدانیم. ما به راهکارهای مسالمت آمیز برای حل بحران میان فلسطین و اسرائیل
اعتقاد عمیق داریم. ما تجاوزگری دولت اسرائیل به مناطق فلسطینی نشین و کشتار مردم بی دفاع مناطق
اشغالی و همچنین عملیات انتحاری و تروریستی گروههای افراطی عرب و فلسطینی در خاک اسرائیل را
محکوم میکنیم. ما معتقدیم که تشکیل یک کشور و دولت مستقل فلسطین، و قبول حق موجودیت کشور اسرائیل
ضامن صلح و ثبات در خاور میانه است. برقراری صلح و امنیت در این منطقه بدون شک برای تاسیس آزادی
و مردمسالاری در ایران موثر واقع خواهد شد.

9. به باور ما ایجاد جبهه گسترده جمهوریخواهان ایران به فروریزی گام به گامِ تمامی موانعی منجر
خواهد شد که در برابر جنبش ملی برای آزادی و دموکراسی قرار گرفته اند. اکنون که اقتدارگرایان نظام حاکم
مبارزات مسالمت آمیز ملت ما برای تاسیس آزادی و مردمسالاری را بیش از پیش سرکوب می کنند تنها راه
پیشبرد مبارزه برای آزادی و جمهوریت بسیج سازمان یافته تمامی ظرفیت های مردمسالار جامعه چون
برنامه سیاسی برای احیا و احقاق حقوق از دست رفته مردم است. در این راستا برگزاری همایش ها و راه
پیمایی های اعتراضی، اعتصابات موضعی و سراسری، توسل و مراجعه به مراجع و دادگاههای بین المللی
دفاع از حقوق بشر و تدارک سیاسی و حقوقی مراجعه به رای مردم و همه پرسی به عنوان امکانات مبارزه
مسالمت آمیز برای رسیدن به اهداف نهضت جمهوریخواهی مطرح اند.