فرزند آخرین شاه ایران، همانگونه که پیش بینی می شد راهی اروپا شده و دیدارهائی را در انگلستان انجام داد. گفته می شود وی تا برپائی اجلاس مجلس عوام انگلستان در این کشور باقی خواهد ماند.( پیرامون این اجلاس مراجعه کنید به عنوان اول این شماره)

رضا پهلوی در آستانه ترک امریکا و ورود به انگلستان بیانیه ای را در 4 صفحه بعنوان ارزیابی خود از اوضاع ایران و آینده آن ارائه داد و در آن علاوه بر دعوت به اتحاد، با صراحتی بیش از گذشته یک همه پرسی زیر نظارت بین المللی را اعلام داشت. وی در قسمتی از بیانیه خود، برای رفع شناختی که مردم ایران از استبداد و پادشاهی و بویژه از دوران پادشاهی پدر وی دارند نوشت:

” مبارزه با استبداد آن نیست که این استبداد سرنگون شود و لی جای خود را به نظامی بسپارد که دوباره به گونه ای دیگر بازتولید کننده سنت های استبدادی در گذشته های دور باشد. باور من اینست که نظام آینده ایران، چه در شکل جمهوری، چه شکل پادشاهی مشروطه، در قالب اصولی شکل بگیرد که برای حاکمیت سیاسی در جامعه خواستگاهی جز مردم و رای آزادانه آنها نشناسد.”

وی با توجه به نفرتی که مردم اکنون از قوه قضائیه ایران و غیر پاسخگو بودن 80 در صد حاکمیت به مجلس و مردم نوشت:

” کار بدست هیات وزیرانی سپرده خواهد شد که مورد تایید مردم باشند و در برابر آنان مسئول. تفکیک قوا و تامین استقلال کامل قوه قضائیه از ارکان نظام آینده است.”

رضا پهلوی در بخش های پایانی نامه خود، ضمن فراخواندن همه نیروها به اتحاد و رفتن به سوی یک همه پرسی زیر نظارت بین المللی برای تعیین نوع نظام آینده ایران نوشت:

“پادشاهی مانند بدیل دیگر، یعنی جمهوری در رقابتی آزاد در یک همه پرسی نظارت شده از سوی مراجع داخلی و بین المللی به رای مردم ایران تعیین خواهد شد و مشروعیت خود را از رای مردم خواهد گرفت.”

وی در بخش پایانی بیانیه خود و با هدف زدودن درک مردم از استبداد سلطنتی و موروثی، تلویحا فرمولی بین جمهوریت و پادشاهی را ارائه داد و نوشت:

” برای آنکه مشروعیت مردمی در تداوم بعدی زیر سایه مکانیزم موروثی بودن قرار نگیرد می توان از هم اکنون تدابیری اندیشید که لزوم مشروعیت مردمی برای پادشاهان آینده در قانون اساسی ایران به صورتی نهادینه شود که پادشاهی مشروطه هیچگاه خود را ار تجدید حمایت مردمی بی نیاز نبیند. حتی در قالب جمهوریت نیز باید تلقی ما از حکومت و وظایف آن یکسره دگوگون شود.”