منبع: بی بی سی
  
 عباس عبدی از منتقدان سرسخت اکبر هاشمی رفسنجانی است و در دوران رياست جمهوری او بازداشت و زندانی شده بود
عباس عبدی، روزنامه نگار و فعال سياسی، در تحليلی برای ستاد انتخاباتی اکبر هاشمی رفسنجانی، پيشاپيش شکست او را در دور دوم انتخابات رياست جمهوری ايران هشدار داده بود.
آقای عبدی، در اين نامه که ظاهرا در تاريخ 30 خرداد، سه روز قبل از دور دوم انتخابات به يکی از نزديکان آقای هاشمی رفسنجانی فرستاده، خواستار کناره گيری او به نفع مهدی کروبی شده بود زيرا عقيده داشت که آقای کروبی، شانس بيشتری برای پيروزی بر نامزد محافظه کاران دارد.

آقای کروبی که در دور نخست انتخابات به مقام سوم رسيد، با وجود اعتراض شديد به دخالت نهادهای نظامی و تخلفات انتخاباتی، نتوانست به مرحله بعدی راه بيابد. اما در صورت کناره گيری آقای هاشمی، دور دوم رای گيری در روز سوم تير، می توانست ميان او و محمود احمدی نژاد برگزار شود.

گفتگو با عباس عبدی، برنامه جام جهان نما

“سربلند يا سرشکسته”

عباس عبدی در نامه خود همچنين هشدار داده بود که آقای رفسنجانی در صورت شکست در انتخابات، که به نظر او قطعی بوده، در مجمع تشخيص مصلحت نظام هم عنصر موثری نخواهد بود.

 
به عقيده آقای عبدی، در صورت کناره گيری آقای هاشمی، مهدی کروبی شانس بيشتری برای پيروزی بر محمود احمدی نژاد داشت

عباس عبدی، از منتقدان جدی آقای هاشمی رفسنجانی است و در دوران دولت هشت ساله او موسوم به “دولت سازندگی”، برای مدتی بازداشت و به صورت انفرادی زندانی شد.

او در سالهای اخير، پيش از آنکه در پرونده نظرسنجی های “موسسه آينده” بار ديگر بازداشت و زندانی شود، اصلاح طلبان را به “خروج از حاکميت” فراخوانده بود.

آقای عبدی در گفتگو با بی بی سی تاکيد کرد که آنچه با خروج از حاکميت در نظر داشت، با وضعيتی که پس از انتخابات اخير پديد آمد بسيار شبيه است، با اين تفاوت که به گفته او “عده ای سربلند بيرون می آمدند، نه سرشکسته و خفت بار”.

او می گويد در نهمين انتخابات رياست جمهوری شرکت نکرده و رای هم نداده است اما اين انتخابات را صرفنظر از نتايجی که به دست آمده، اتفاق مثبتی می داند، زيرا از اين پس همان کسانی بر مسند مسئوليت می نشينند که قدرت را نيز در اختيار دارند.

آقای عبدی، شکاف ميان “مسئوليت و قدرت” را منشا اصلی بسياری از نابسامانی های گذشته می داند که به گفته او با انتخابات اخير برداشته شد: “مردم ما مسئله ای را که هيچگاه اصلاح طلبان نخواستند به آن بپردازند را حل کردند.”

رای ثابت

آقای عبدی در نامه خود پيش از مرحله دوم انتخابات، خاطرنشان کرده بود که آقای هاشمی به دليل شناختی که از او در جامعه هست و موافقان و مخالفان مشخصی که دارد، رای نسبتا ثابتی خواهد داشت که نمی توان آن را در کوتاه مدت چندان تغيير داد. آقای عبدی يادآوری کرد که رای اين نامزد انتخاباتی در نظرسنجی های مختلف، در طول ماهها کمابيش ميان بيست تا بيست و پنج درصد ثابت مانده بود.

 
بر اساس پيشبينی آقای عبدی، هرگونه مناظره ای ميان آقای هاشمی و آقای احمدی نژاد به نفع نامزد محافظه کاران تمام می شد

اکبر هاشمی رفسنجانی در مرحله نخست انتخابات نيز نزديک به بيست درصد رای به دست آورده بود.

او در تحليل خود از شرايط انتخابات سوم تير، افزايش آرای آقای هاشمی نسبت به دور نخست را در گرو تحقق دو شرط می دانست: “اول اينکه مردم نسبت به احمدی نژاد نفرت پيدا کنند و او را خطری جدی برای جامعه به شمار آورند و شرط دوم اينکه حاضر شوند برای خنثی کردن چنين خطری به آقای هاشمی که طبعا مطابق رای مرحله اول، مقبول آنان نيست رای دهند.”

آقای عبدی عقيده داشت “بدون ترديد اين دو شرط محقق می شوند، اما نه در ابعاد وسيعی که موجب افزايش چشمگير و منجر به پيروزی در آرای آقای هاشمی شود.” زيرا به عقيده او، نگرش منفی نسبت به آقای احمدی نژاد تنها در ميان نخبگان فرهنگی و سياسی رايج است و مردم، با توجه به اينکه پيشينه و شناختی از اين نامزد ندارند، دارای نگرش مشابهی نسبت به او نيستند.

همچنين عباس عبدی پيشبينی کرده بود که مردم عادی، برخلاف اهل سياست و خردورزان، حاضر نيستند “علايق و احساسات خود را در برابر منطق دو دو تا چهار تا ناديده بگيرند” و نمی توان از آنها انتظار داشت تا به کسی که به گفته او دوست ندارند، تنها “از بغض ديگری” رای بدهند.

به عقيده آقای عبدی، کسانی که در مرحله نخست به آقای هاشمی رای نداده اند، “در حقيقت او را نفی کرده اند، چون نسبت به او موضع منفی داشته اند”. بنابراين بعيد بود در مرحله دوم انتخابات به او رای بدهند.

همچنين به عقيده اين تحليلگر، آقای هاشمی نزد قوميتها و اقشار مختلف جامعه ايرانی نظير کردها، آذری ها، اعراب و حتی اصفهانی ها “دارای مسئله” است ولی اين اقشار نسبت به آقای احمدی نژاد چندان حساسيتی ندارند.

آقای عبدی، سپس پيشبينی کرد که بخشی از کسانی که مرحله نخست انتخابات را تحريم کرده بودند، در مرحله دوم وارد ميدان شده و به آقای هاشمی رای دهند، اما او يادآوری کرد که اين عده احتمالا شامل تعداد قابل توجهی از تحريمی ها نمی شود که به گفته او “کليت نظام را قبول ندارند”.

ميراث حذف شدگان

با دوقطبی شدن رقابت انتخاباتی در مرحله دوم، تحليلگران انتظار داشتند که بخشی از آرای نامزدهای حذف شده به سوی دو نامزد باقيمانده متمايل شود اما چنانکه عباس عبدی، سه روز پيش از انتخابات پيشبينی کرد، سهم محمود احمدی نژاد از اين آراء بيشتر بود و به پيروزی او انجاميد.

 
بر اساس تحليلی که در اختيار ستاد اکبر هاشمی رفسنجانی قرار گرفت، پيشبينی می شد که اين نامزد از جذب آرای قوميتها ناتوان است

در حالی که به نظر آقای عبدی، سهم بيشتری از آرای محمد باقر قاليباف و تقريبا تمام آرای مصطفی معين، که در مرحله نخست به ترتيب در جايگاه چهارم و پنجم قرار گرفتند، به سوی آقای رفسنجانی سوق می يافت اما در عوض سهم بيشتری از آرای مهدی کروبی و بخش عمده آرای علی لاريجانی و حتی سهم بزرگتری از آرای قومگرايانه محسن مهرعليزاده به سوی آقای احمدی نژاد سرازير می شد.

عباس عبدی پيشبينی کرده بود که آقای هاشمی در فاصله دو مرحله از انتخابات دچار ريزش آراء شود اما آرای رقيب او، محمود احمدی نژاد، حفظ و حتی تشکيلاتی تر شود.

او همچنين تذکر داده بود که “اتفاقاتی که در مرحله اول به نفع آقای احمدی نژاد رخ داد”، احتمالا در مرحله دوم با ابعاد وسيعتری تکرار شود و “کسی را نيز يارای مقابله با آن نخواهد بود”.

آقای عبدی تاکيد داشت که هرگونه مناظره تلويزيونی در اين مرحله از انتخابات به نفع آقای هاشمی نخواهد بود زيرا آقای احمدی نژاد می تواند به طور مکرر او را نقد کرده و در موضع دفاعی قرار دهد، “به ويژه آنکه به موضوعات حساسی چون فساد اداری و فاصله طبقاتی اشاره کند که جذابيتهای پوپوليستی دارد.”

راه پيروزی

او تنها اميد موفقيت آقای هاشمی را در اين می دانست که “خود يا اطرافيانش بتوانند خطر واقعی حضور احمدی نژاد را برای کشور از حيث آثار سوء اقتصادی و سياسی بين المللی و فرهنگی نمايش دهند و آن را به جريانی فراگير تبديل کنند”. اما تاکيد کرد که راه اندازی چنين جريانی در زمان کوتاه و محدود، سخت و غير ممکن است.

به اين ترتيب، آقای عبدی با بررسی مجموعه شرايط، پيروزی نامزد محافظه کاران را پيشبينی کرد و نتيجه گرفت که تنها انصراف آقای هاشمی به نفع آقای کروبی، احتمال تغيير اين موازنه را فراهم می کند:

“زيرا در اين صورت، آرای آقای هاشمی، معين و آرای قوميتها، بخش مهمی از آرای مهرعليزاده و قاليباف به نفع کروبی جمع خواهد شد و آرای فعلی وی نيز نشان داد که برخلاف پيشبينی های اوليه، آقای کروبی پتانسيل جذب رای را دارد، ضمن اينکه وی تا حدودی می تواند، شعارهای احمدی نژاد را خنثی کند و با تکيه بر طرح 50 هزار تومانی خود (طرح پرداخت ماهيانه پنجاه هزار تومان به هر فرد بزرگسال ايرانی) اقشار طرفدار وی را جمع کند، ضمن اينکه با صراحت لهجه خود نيز می تواند در مواجهه با احمدی نژاد موثرتر عمل کند.”

اما اين توصيه هرگز پذيرفته نشد و سرانجام اکبر هاشمی رفسنجانی در مواجهه با رقيب جوانتر خود، محمود احمدی نژاد با فاصله ای حدود هفت ميليون رای شکست خورد.